Η Βιβλιοθήκη χρονολογείται από το 1840, και αποτελεί απόρροια της δωρεάς του «Κων/νου-Αγαθόφρωνα Νικολόπουλου». Τότε τα βιβλία του Κ.-Α. Νικολόπουλου, τοποθετημένα σε 47 κιβώτια, εγκατέλειψαν τον 6ο όροφο της οδού Καστιλιόν 12 στο Παρίσι, και παραδόθηκαν στο Δήμαρχο Ανδρίτσαινας Κωνσταντίνο Ζαριφόπουλο και το μετέπειτα Υπουργό Παιδείας, Χαράλαμπο Χριστόπουλο, επίσης Ανδριτσάνο. Μεταφέρθηκαν με πλοίο στο Ναύπλιο και από εκεί με ζώα στην Ανδρίτσαινα, πρωτεύουσα της ορεινής Ολυμπίας. Για 39 χρόνια τα βιβλία έμειναν αποθηκευμένα στη μικρή εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας.
Το 1875 άρχισε η ανέγερση του Διδακτηρίου της Ανδρίτσαινας στο προσφερθέν από το Νικόλη Μπαμπαδήμο οικόπεδο, με σχέδια του Μιλτιάδη Κανελλόπουλου – Μηχανικού και Καθηγητού της Σχολής Ευελπίδων – σε σχήμα Π και ανοιχτή την Β.Α. πλευρά του. Τα χρήματα προήλθαν από πανελλήνιο έρανο και από τη δωρεά του Άγγελου Γιαννικέση, Πρόξενου της Ελλάδας στην Τεργέστη. Τα εγκαίνια του κτηρίου έγιναν στο 1879 και η Βιβλιοθήκη στεγάστηκε στη Δυτική πλευρά του 1ου ορόφου.
Το 1932 χτίστηκε (προστέθηκε) η Β.Α. πτέρυγα και το κτήριο πήρε το σημερινό του σχήμα. Σε αυτήν την πτέρυγα στεγάστηκε η Βιβλιοθήκη, αποτελώντας σαν σύνολο Εκπαιδευτικό Κέντρο της μείζονος περιοχής για 150 χρόνια.
Από το 1998 η Βιβλιοθήκη στεγάζεται σε ένα νεοκλασικό κτήριο, δίπλα στο Ιστορικό Γυμνάσιο της Ανδρίτσαινας.
H Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Ανδρίτσαινας διοικείται από το Εφορευτικό Συμβούλιο. Το Ε.Σ. ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, έχει πέντε μέλη και αποτελείται από άτομα που προέρχονται από το χώρο του πολιτισμού, της εκπαίδευσης, της αυτοδιοίκησης, της εκκλησίας, της επιστήμης ή της παραγωγής. Η θητεία των μελών είναι τριετής.
Το Ιστορικό Αρχείο της Βιβλιοθήκης εμπεριέχει προεπαναστατικά, επαναστατικά και μετεπαναστατικά χειρόγραφα έγγραφα, όπως:
Χειρόγραφα από το προσωπικό αρχείο του Νικόλαου Δημητρακόπουλου
Χειρόγραφες επιστολές αγωνιστών 1821, (Παναγιώτη Αναγνωστόπουλου, Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, Πάνου, Γενναίου και Μάρκου Κολοκοτρώνη, Αναγνώστη και Παναγιώτη Κανελλόπουλου κ.λ.π.)
Χειρόγραφα της οικογένειας Πλαπούτα
Πρακτικά της Πελοποννησιακής Γερουσίας
Χειρόγραφα από το προσωπικό αρχείο του Χαράλαμπου Χριστόπουλου.
Θησαυροί της Ιστορικής Βιβλιοθήκης της Ανδρίτσαινας έχουν εκτεθεί και στην Αθήνα Η έκθεση που παρουσιάζει σπάνιες εκδόσεις του 16ου αιώνα έχει φιλοξενηθεί στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο
ΠΗΓΗ: ΕΔΩ
