100 χρόνια από μία θυσία ενός Ηλείου Αξιωματικού για την Ελλάδα

Γράφει ο Γεώργιος Διον. Κουρκούτας-Φιλόλογος-Συγγραφέας

Ο Φιγαλιεύς Ήρωας Αναστάσιος Ν. Τάγαρης και ο ηρωικός του θάνατος στην Μ. Ασία

Μέσα στο γενικότερο κλίμα των ημερών, τόσο από την υγειονομική επιβάρυνση που βιώνουμε όσο και από την συμπλήρωση των 200 ετών από την Παλιγγενεσία του 1821, έχουν περιπέσει στην αφάνεια σημαντικά γεγονότα του Ελληνισμού. Ανάμεσα σε αυτά είναι και οι επιχειρήσεις του θέρους του 1921 στην Μικρά Ασία, η πολεμική δηλαδή πορεία προς τον Σαγγάριο, με στόχους την εξουθένωση των τουρκικών θέσεων και την κατοχύρωση των ελληνικών στο Μέτωπο της Μικράς Ασίας.

Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1921 στιγμές μεγαλείου, μέσα σε ένα σκηνικό εχθρικό για μάχες και μακριά από τις γραμμές Ανεφοδιασμού, ο Ελληνικός Στρατός γράφει μία αληθινή Εποποιία. Η οποία, δυστυχώς, σήμερα παραμένει στην αφάνεια.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΤΟΥ. Ο Αναστάσιος Τάγαρης γεννήθηκε το 1898 στην Κάτω Φιγαλία Ολυμπίας. Ακολουθεί μετά την Ιόνιο Σχολή την στρατιωτική σταδιοδρομία, σε μία εποχή που ο Ελληνισμός πίστευε στην εκπλήρωση των προαιώνιων πόθων. Σε ηλικία 19 ετών ο νέος αυτός από την ιστορική Ολυμπία εξήρχετο της Σχολής ως Ανθυπολοχαγός Πυροβολικού, μαζί με άλλους 170 συναδέλφους του.

Διακρίνεται για το θάρρος του στην Μικρά Ασία. Ο ηρωικός θάνατος θα τον βρει σε ηλικία μόλις 23 ετών, στις 13 Αυγούστου 1921, στο θρυλικό Γόρδιο της Μικράς Ασίας (γνωστό από τον Γόρδιο Δεσμό και τον Μέγα Αλέξανδρο). Ο ίδιος διοικεί τον ουλαμό του. Μία περιγραφή της θυσίας κάνει ο Πολύμερος Μοσκοβίτης στο βιβλίο του «Η Εποποιΐα του Σαγγαρίου» (που την μεταφέρει ο αδελφός του ήρωα, ο αείμνηστος Στρατηγός και Πρύτανις Πανεπιστημίου Πατρών Αχιλλεύς Τάγαρης, σε σχετική του μελέτη στον Α΄ τόμο των «Ολυμπιακών Χρονικών», το 1970). Την παραθέτουμε, διότι έχει ζωντάνια…

«Και ο Τάγαρης έρχεται προς την φρικτήν Μοίραν του…. Ατάραχος, ολύμπιος, θείος, ο ξανθός εκείνος έφηβος, ανθυπολοχαγός, νεαρώτατος, με το μουστάκι μόλις εφιδρώσαν εις το επάνω χείλος του, «ξεπεταρούδι» της Σχολής Ευελπίδων του προπερασμένου μόλις χρόνου, δέχεται την διαταγήν με το χαμόγελο, αν και ξέρη καλά-το παρατηρεί άλλως τε- ότι  διαταγή αυτή ισοδυναμεί ενενήντα εννέα τοις εκατόν, με καταδίκην εις θάνατον».

ΤΗΝ ΣΤΙΓΜΗ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ.«Κάμνει την αναγνώρισίν του και αμίμητος εις ωραιότητα παληκαριάς και φυσικόν μεγαλείον, με την μορφήν του σφραγισμένην από την ιερώτατην σφραγίδα της μάλλον αδιστάκτου, από καρδιάς παρεχομένης, συγκαταθέσεως προς την ΎπάτηνΘυσίαν, φέρνει τον ουλαμόν του. Εις τους άνδρας του εξηγεί περί τίνος πρόκειται, ειλικρινά, ρητά, απλά. Γιατί να τους κρύψη την αλήθειαν; Μήπως δειλιάσουν; Δεν το φοβείται. Τους ξέρει και τον ξέρουν. Έχουν εις αυτόν την μάλλον απόλυτον εμπιστοσύνην και αυτός επίσης προς εκείνους.

Ο Τάγαρης, άλλως τε, ημπορεί να είναι ανθυπολοχαγός, και μάλιστα πολύ νέος, αλλά είναι ήδη «κάποιος». Παρά το μικρόν του βαθμού του και την νεότητά του έχει επιβληθή εις την γενικήν συνείδησιν ανωτέρων και κατωτέρων, όχι μόνον εις την Μεραρχίαν του, αλλά και εις ολόκληρον το Σώμα Στρατού».

ΜΙΑ ΘΥΣΙΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΡΑΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ. Η επίθεση πραγματοποιείται. Ο εχθρός αντιστέκεται σκληρά. Οι αποστάσεις των αντιπάλων είναι κοντινές. Όπως περιγράφει ο Μοσκοβίτης πιο κάτω, «οι γενναίοι μελλοθάνατοι είναι μόνοι…. Και μάχονται ηρωικά! … Η σκηνή του θανάτου κρατεί λίγα λεπτά. Ο εχθρός ευρήκε, επί τέλους, όπως ήτο επόμενον, την ακριβή απάντησιν.

…Και ο θάνατος ήλθε φοβερός, άγριος, απερίγραπτος. Μία οβίδα των 150 Σκόντα έσκασε πάνω στον ουλαμό, μία από τις πολλές μιας τρομαχτικής ομοβροντίας που τον εκάλυψε ολόκληρο.

Σπαραγμός….. Συντρίμματα τα κανόνια….

Πολτός ο Τάγαρης….  Κομμάτια σαρκών φοβερά οι άνδρες….».

Με αυτόν τον τρόπο έπεσε ηρωικά ο Τάγαρης και οι άνδρες του, εκεί στα βάθη της ελληνικής Μικράς Ασίας, πριν από έναν αιώνα ακριβώς.

Σήμερα το όνομα του ήρωα έχει δοθεί σε Στρατόπεδο στην Βόρειο Ελλάδα, ενώ μία απλή προτομή στο Ηρώον της Γενέτειράς του, Νέας Φιγαλίας, θυμίζει την προσφορά του νέου αυτού Αξιωματικού από την Ηλεία….

Καθώς το 2022 θα συμπληρωθούν 100 έτη από την Μικρασιατική Καταστροφή, ενώ αυτές τις ημέρες ο νους μας πάει στην πυρπολημένη Σμύρνη, ας θυμόμαστε αυτές τις θυσίες, που έδειξαν και την δύναμη και την πίστη του Ελληνισμού.