Από το fb του Γιώργος Πραχαλιάς
Ενώπιον της επιφαινόμενης κατάληψης της Τριπολιτσάς από τον Κολοκοτρώνη και την ανάληψη της διοίκησης από τον πρίγκηπα Υψηλάντη, οι μοραΐτες κοτζαμπάσηδες με επικεφαλής τον Αναγνώστη Δεληγιάννη συνέρχονται στις 26 Μαΐου 1821 στη Μονή Καλτεζών και συγκροτούν μονομερώς (χωρίς συμμετοχή των καπεταναίων) την Πελοποννησιακή Γερουσία. Γράφει ο Φωτάκος «Εδώ ο κυρ-Αναγνώστης εγελάσθη, διότι δεν εγνώριζε ότι οι Έλληνες εξύπνησαν και δεν ήθελαν πλέον να υποτάσσονται εις άλλους, αγαπώντες την ανεξαρτησίαν των».
Η Γερουσία όρισε ως αρχιστράτηγο τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, που μέχρι εκείνη τη στιγμή βρίσκονταν στη Μεσσηνία και δεν είχε λάβει καν μέρος στις μάχες στο Βαλτέτσι, σε Βέρβενα και Δολιανά.
Αφηγείται με δεικτική πικρία ο Κολοκοτρώνης:
«Εις τες Καλτεζιές, επαρχία Μυστρά, έγινε συνέλευσις από μέρους προυχόντων Πελοποννήσου και το εύρηκαν εύλογον να φέρομεν τον Μαυρομιχάλην, όπου ήτον εις την Καλαμάταν.…ημείς εκοιτάζαμεν την δουλειά μας. Κάθε ημέρα είχαμε ακροβολισμούς από το πρωί ίσαμε το βράδυ» (Ο Κολοκοτρώνης δηλαδή λέει ότι όσο αυτός και οι άλλοι καπεταναίοι έκαναν το καθήκον τους και πολεμούσαν από το πρωί μέχρι το βράδυ στην Τριπολιτσά, οι κοτζαμπάσηδες ήταν στα μετόπισθεν και έφτιαχναν κυβέρνηση, ορίζοντας αρχιστράτηγο τον Πετρόμπεη που δεν είχε ρίξει ούτε ντουφεκιά μέχρι εκείνη τη στιγμή).
Οι πρόκριτοι Αχαΐας, Ηλείας, Κορινθίας και των νησιών του αργολικού κόλπου συγκρότησαν ξεχωριστό μέτωπο και δε συμμετείχαν στη Γερουσία. Η πολιτική ανωμαλία που δημιουργήθηκε τότε στην Πελοπόννησο παραμένει μέχρι σήμερα, καθώς από τη διοικητική δομή της Περιφέρειας Πελοποννήσου παραμένουν εκτός η Αχαΐα, η Ηλεία και τα νησιά του αργολικού κόλπου.
Η Πελοποννησιακή Γερουσία, παρά τα αρχικά λάθη της, μετεξελίχθηκε θετικά μετά την Άλωση της Τριπολιτσάς. Αλλά όταν μετά το θρίαμβο του Κολοκοτρώνη στα Δερβενάκια οι μοραΐτες κοτζαμπάσηδες θέλησαν τελικά να ενωθούν όλοι μαζί και ανακήρυξαν ξανά αρχιστράτηγο τον Κολοκοτρώνη, ήταν πια πολύ αργά. Στη Β’ Εθνοσυνέλευση του Άστρους ο «φιλελεύθερος» Μαυροκορδάτος κατήργησε την Πελοποννησιακή Γερουσία και αφαίρεσε την αρχιστρατηγία από τον Κολοκοτρώνη. Και όταν οι μοραίτες πρόκριτοι και καπεταναίοι αντέδρασαν, ο Μαυροκορδάτος τους έκλεισε όλους μαζί στη φυλακή στην Ύδρα χρησιμοποιώντας τα λεφτά από τα δάνεια της Αγγλίας…
Η Πελοποννησιακή Γερουσία, με Βασιλικό και Προεδρικό Διάταγμα έχει αναγνωρισθεί ως η επίσημη πολιτειακή ανασύσταση του νεώτερου Ελληνικού Κράτους.
