Μετά το θρίαμβο στο Λεβίδι στις 14 Απριλίου 1821, ακολουθεί το θρυλικό πολεμικό συμβούλιο των Ελλήνων καπεταναίων στο Σαπολίβαδο, στο χωριό Πάπαρης. Ο Κολοκοτρώνης επιβάλει το σχέδιό του, προτείνοντας να μεταφερθεί το εκεί στρατόπεδο στην ισχυρότατη αμυντική τοποθεσία του Βαλτετσίου, ενώ με έναν ευφυέστατο πολιτικό ελιγμό αιφνιδιάζει τους πάντες προτείνοντας να προσκληθούν οι Μανιάτες και οι Μεσσήνιοι στην πολιορκία, σπάζοντας έτσι την προαιώνια αντιπαλότητα Αρκάδων και Αχαιών για την Αρχιστρατηγία. Σε ανάμνηση αυτού του σημαντικότατου πολεμικού συμβουλίου στο Σαπολίβαδο, η λαϊκή μούσα τραγούδησε το πασίγνωστο τραγούδι «Σαράντα παλληκάρια από τη λιβαδιά, πάνε για να πατήσουνε την Τριπολιτσά».
Στο στρατόπεδο Βαλτετσίου συγκεντρώνονται οι πλέον τρομεροί καπεταναίοι του Μοριά, με άτυπο επικεφαλής τον Κολοκοτρώνη, ενώ με τα στρατόπεδα Βερβένων, Πιάνας και Χρυσοβιτσίου, καθώς και με τη συγκέντρωση ισχυρών Καλαβρυτινών δυνάμεων στο Λεβίδι αρχίζει να σχηματίζεται ένας ισχυρός κλοιός γύρω από την Τριπολιτσά.
Στις 18 Απριλίου 1821 οι Τούρκοι της Τριπολιτσάς βγαίνουν στον κάμπο της Δαβιάς για να αλέσουν στους νερόμυλους. Οι προφυλακές μάχης των στρατοπέδων Βαλτετσίου και Πιάνας ετοιμάζουν από κοινού ενέδρα με 80 άνδρες υπό τον Αντώνη Κολοκοτρώνη. Στην αρχή η ενέδρα είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθούν 10 τούρκοι, να συλληφθούν μερικά ζώα και να καταδιωχθούν οι έντρομοι Τούρκοι προς Τριπολιτσά. Καθώς όμως οι Έλληνες κυνηγούν τους Τούρκους, καταφθάνει ισχυρή τουρκική δύναμη από την Τριπολιτσά και έξω από το χάνι της Συλίμνας συνάπτεται σφοδρή μάχη εκ συναντήσεως.
Οι Τούρκοι είναι βέβαιοι ότι οι Έλληνες θα τσακίσουν. Οι Έλληνες όμως βαστούν πεισματικά και η μάχη ανάβει όσο περνάει η ώρα. Επί τόπου καταφτάνουν ο Πλαπούτας από το στρατόπεδο της Πιάνας και ο Νικηταράς από το στρατόπεδο του Βαλτετσίου.
Στην κορύφωση της μάχης, που κράτησε επί 2 ώρες, ο Νικηταράς διενεργεί επική εφόρμηση δια του ξίφους κατευθείαν στο κέντρο βάρους της Τουρκικής διάταξης μάχης, σχίζοντας κυριολεκτικά στη μέση το φημισμένο Ωμέραγα, τον πλέον επίλεκτο των τρομερών γενιτσάρων της Τριπολιτσάς. Οι Τούρκοι κεραυνοβολούνται βλέποντας το Νικηταρά να καρατομεί σε δύο κομμάτια το σωματώδη και ρωμαλέο Ωμέραγα και πανικόβλητοι εγκαταλείπουν το πεδίο της μάχης, αφήνοντας 20 νεκρούς και πολυάριθμους τραυματίες. Ανάμεσα στους μόλις 4 νεκρούς των Ελλήνων ήταν όμως και το καλύτερο παλληκάρι της Τριπολιτσάς, από την οικογένεια των Στραταίων…
Το ίδιο βράδυ οι επικεφαλής των Τούρκων, που έχουν έρθει για ασφάλεια στην Τριπολιτσά με τις οικογένειές τους από όλες τις επαρχίες του Μοριά, συνέρχονται σε δραματικό συμβούλιο στο Σεράι της Τριπολιτσάς. Μετά τη συντριβή τους στο Λεβίδι και την ατίμωση στη Συλίμνα, αποφασίζουν να περιμένουν τις ενισχύσεις από το Χουρσίτ Πασά που πολιορκεί τον Αλή Πασά στα Γιάννενα για να ισοπεδώσουν τους ραγιάδες.
Στο στρατόπεδο των Ελλήνων επικρατεί πανηγυρικό κλίμα. Ο Κολοκοτρώνης όμως ξέρει ότι ο Χουρσίτ θα στείλει ενισχύσεις. Και τότε οι Τούρκοι θα βγούν πανστρατιά από «του Λιονταριού την Πόρτα» όπως αποκαλούσαν την Τριπολιτσά οι Τούρκοι με κομπασμό, για να εκκαθαρίσουν πρώτα τα γύρω επαναστατικά στρατόπεδα και στη συνέχεια να ξεθεμελιώσουν την επανάσταση, χτυπώντας τον Πετρόμπεη στην Καλαμάτα. Και ο Κολοκοτρώνης ξέρει ότι αυτός ο δρόμος περνάει από το Βαλτέτσι…
Κείμενo: Γιώργος Θ. Πραχαλιάς
Φωτογραφίες: Η Συλίμνα και χάρτης της τοποθεσίας
