Άνω κάτω η νομιμοποίηση εξαγοράς γης από το δημόσιο. Διευκρινίσεις για θέματα δασικών χαρτών

Διευκρινίσεις δίνει η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων επί των συνεπειών της αριθ. 709/2020 Απόφασης της  Ολομέλειας του Συµβουλίου της Επικρατείας σχετικά µε την αντισυνταγµατικότητα του άρθρου 23 του ν. 4061/2012 (Α΄66), που αφορά τους δασικούς χάρτες.

Συγκεκριμένα, στο με ημερομηνία 6 Οκτωβρίου 2020, εν λόγω έγγραφο που απευθύνεται προς τις Διευθύνσεις Αγροτικὠν Υποθέσεων των Αποκεντρωµένων Διοικήσεων και τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής και Διευθύνσεις Πολιτικής Γης των Περιφερειών και των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας μας -προκειμένου να λάβουν γνώση οι Επιτροπές Θεμάτων Γης και Επίλυσης Διαφορών και οι Επιτροπές Ελέγχου και Νομιμότητας-, αναφέρονται τα εξής:

“Σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 23 για την εξαγορά ακινήτου, όπως αυτές ίσχυαν πριν τη δημοσίευση της ανωτέρω δικαστικής απόφασης, ο αυθαίρετος κάτοχος αυτού είχε τη δυνατότητα να υποβάλει σχετική αίτηση, µε τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, την οποία η οικεία Επιτροπή Θεμάτων Γης και Επίλυσης Διαφορών του άρθρου 18, ὁπως τροποποιήθηκε και ισχύει, του ιδίου νόµου µετά από εξέταση έκανε δεκτή ή απέρριπτε. Η διαδικασία της εξαγοράς ολοκληρωνόταν µε την έκδοση τίτλου κυριότητας απὀ τον οικείο Περιφερειάρχη, σύµφωνα µε το άρθρο 21 του ν. 4061/2012, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, κατόπιν εξόφλησης του τιµήµατος και προσκόµισης του σχετικού παραβόλου από τον αιτούντα.

Ωστόσο, δεδομένου ότι οι διατάξεις του άρθρου 23 κρίθηκαν από το ΣτΕ ως αντισυνταγµατικές, αυτές είναι ανίσχυρες και µη εφαρμοστέες. Λόγω αυτού δεν παρέχουν νόμιμο έρεισμα για την έκδοση ατομικών διοικητικών πράξεων µε αντικείµενο την απευθείας εκποίηση ή την άρνηση απευθείας εκποίησης δηµόσιων εκτάσεων σε αυθαιρέτως κατέχοντες.

Ως εκ τούτου, εφόσον η διαδικασία της εξαγοράς ακινήτου σύμφωνα µε το ανωτέρω άρθρο 23 δεν είχε ολοκληρωθεί µέχρι τη δημοσίευση της ανωτέρω απόφασης του ΣτΕ, δηλαδή μέχρι τις 24 Απριλίου 2020, αυτή δεν δύναται να πραγµατοποιηθεί.

Κατόπιν των ανωτέρω:

α) δεν δύνανται να υποβάλλονται νέες αιτήσεις εξαγοράς,

β) οι αιτήσεις εξαγοράς που τυχόν έχουν υποβληθεί δεν εξετάζονται,

γ) οι αποφάσεις των Επιτροπών Θεμάτων Γης και Επίλυσης Διαφορών που τυχόν έχουν εκδοθεί δεν τυγχάνουν εφαρµογής και

δ) τα ποσά που τυχόν έχουν καταβληθεί από τους αιτούντες δυνάµει των αποφάσεων των παραπάνω Επιτροπών, επιστρέφονται σε αυτούς σύμφωνα µε τις κείμενες διατάξεις.

Σε κάθε περίπτωση, οι αρμόδιες υπηρεσίες των Περιφερειών και των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας ενημερώνουν σχετικά τους αιτούντες.

Σημειώνεται δε ότι, οι διατάξεις του ν. 4061/2012 (Α΄66), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, στις οποίες γίνεται παραπομπή στο άρθρο 23 αυτού ή/και αναφορά σε εξαγορά ακινήτου βάσει αυτού, δεν εφαρμόζονται.

Ωστόσο επισημαίνεται ότι, ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 3127/2003 (Α΄67), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, σύµφωνα µε τις οποίες

«1. Σε ακίνητο που βρίσκεται µέσα σε σχέδιο πόλεως ή µέσα σε οικισμό που προϋφίσταται του έτους 1923 ή µέσα σε οικισμό κάτω των 2.000 κατοίκων, που έχει οριοθετηθεί, ο νοµέας του θεωρείται κύριος έναντι του Δημοσίου εφόσον:

α) νέµεται, µέχρι έναρξη ισχύος του νόµου αυτού, αδιαταράκτως για δέκα (10) έτη το ακίνητο, µε νόμιμο τίτλο από επαχθή αιτία, υπέρ του ιδίου ή του δικαιοπαρόχου του, που έχει καταρτιστεί και μεταγραφεί µετά την 23.2.1945, εκτός εάν κατά την κτήση της νοµής βρισκόταν σε κακή πίστη ή

β) νέµεται, µέχρι την έναρξη ισχύος του νόµου αυτού, το ακίνητο αδιαταράκτως για χρονικό διάστηµα τριάντα (30) ετών, εκτός εάν κατά την κτήση της νοµής δρισκόταν σε κακή πίστη. Η διάταξη της περίπτωσης β΄ εφαρμόζεται για ακίνητο εμβαδού µέχρι 2.000 τ.µ. Για ενιαίο ακίνητο εμβαδού μεγαλύτερου των 2.000 τ.μ., η διάταξη εφαρµόζεται µόνο εφόσον στο ακίνητο υφίσταται κατά την 31.12.2002 κτίσμα που καλύπτει ποσοστό τουλάχιστον τριάντα τοις εκατό (30%) του ισχύοντος συντελεστή δόμησης στην περιοχή.

Στο χρόνο νοµής που ορίζεται στις περιπτώσεις α΄και β΄προσµετράται και ο χρόνος νοµής των δικαιοπαρόχων που διανύθηκε µε τις ίδιες προϋποθέσεις. Σε κακή πίστη βρίσκεται ο νοµέας, εφόσον δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 1042 του Α.Κ.

2. Οι ρυθμίσεις της προηγούμενης παραγράφου δεν ισχύουν για εκτάσεις που στο σχέδιο πόλης ή στους οικισμούς αποτελούν κοινόχρηστους χώρους ή πάρκα και άλση».