Άλλο ο αμυντικός χαρακτήρας ενός πολέμου και άλλο η αμυντική διεξαγωγή ενός πολέμου

του Γιάννη Χ. Κουριαννίδη*

Ακατανόητη και αξιοπερίεργη ήταν η προσπάθεια της κυβέρνησης να διαψεύσει αρχικά και να υποβαθμίσει στη συνέχεια το περιστατικό της επακούμβησης της φρεγάτας «Λήμνος» στο καμάρι της τουρκικής ναυσιπλοΐας «Kemal Reis», στέλνοντάς το για… συντήρηση!

Αυτή η πρακτική έδωσε το δικαίωμα στον Τούρκο πρόεδρο να ισχυριστεί ότι μας… έδωσε και μάθημα επειδή επιχειρήσαμε να παρενοχλήσουμε το «Oruc Reis»! Μπροστά σε αυτή την εξέλιξη αποφάσισε τελικά ο Ν. Δένδιας να προβεί σε ενημέρωση των Ευρωπαίων ομολόγων του παρουσιάζοντας τα γεγονότα όπως ακριβώς συνέβησαν.

Η αρχική αυτή επιλογή της κυβέρνησης ήταν ακατανόητη για δύο λόγους:

1. Επειδή δεν έδωσε τη δέουσα σημασία στον ρόλο των ψυχολογικών επιχειρήσεων, η βαρύτητα των οποίων είναι δυνατό να επηρεάσει καθοριστικά τη διαμόρφωση της ψυχολογίας των πολιτών και της κοινής γνώμης, τόσο σε περίοδο ειρήνης όσο και, κυρίως, σε περίοδο πολέμου. Οι ψυχολογικές επιχειρήσεις αξιοποιούνταν ήδη από την αρχαιότητα, και είναι μάλιστα χαρακτηριστικό το παράδειγμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που έδινε εντολή να περιφέρουν στο στράτευμα τα σφάγια που έδιναν καλούς οιωνούς, ώστε να παίρνουν κουράγιο οι στρατιώτες. Στο περιστατικό με τη φρεγάτα «Λήμνος», όμως, δεν έχουμε απλώς έναν οιωνό, αλλά ένα γεγονός που κατέδειξε την ισχύ του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, την οποία αντλεί κυρίως από τις διαχρονικές ικανότητες και την ψυχή των Ελλήνων ναυτικών. Γιατί λοιπόν να μην αξιοποιηθεί αυτό το γεγονός αμέσως και αφέθηκε στην προπαγάνδιση του Ερντογάν, που επιχείρησε να κάνει το άσπρο μαύρο;
2. Όπως αναφέρει ο Παναγιώτης Κονδύλης στο έργο του «Θεωρία του πολέμου»,«άλλο είναι η άμυνα ως ιστορικοπολιτικός σκοπός και άλλο η άμυνα ως στρατιωτικό μέσο, άλλο ο αμυντικός χαρακτήρας ενός πολέμου και άλλο η αμυντική διεξαγωγή ενός πολέμου. Άλλωστε από στρατιωτική άποψη η καθαρά αμυντική διεξαγωγή πολέμου στερείται νοήματος και είναι πρακτικά αδύνατη. Αν την παίρναμε στα σοβαρά, θα σήμαινε ότι ο επιτιθέμενος μπορεί να κάνει ό,τι θέλει ατιμώρητα, διατρέχοντας απλώς τον κίνδυνο να επανέλθει στην αρχική του θέση και να προετοιμαστεί για να δοκιμάσει ξανά. Καμιά άμυνα δεν είναι τελεσφόρα, αν δεν εμπεριέχει μια δραστική τιμωρία του επιτιθέμενου, όμως η τιμωρία αυτή δεν μπορεί παρά να συνίσταται σε πράξεις, οι οποίες, αν ιδωθούν μεμονωμένα, χαρακτηρίζονται από την ισχυρή παρουσία επιθετικών στοιχείων: ο αμυνόμενος πυροβολεί με τον ίδιο τρόπο και για τον ίδιον σκοπό όπως και ο επιτιθέμενος». Αυτή η αρχή του πολέμου, η αυτονόητη για έναν στρατιωτικό (που την έκανε πράξη ο κυβερνήτης της φρεγάτας μας Ιωάννης Σαλιάρης), δεν έγινε αμέσως κατανοητή από την πολιτική ηγεσία της χώρας μας και παραλίγο να χαθεί σε διπλωματικό επίπεδο ό,τι κερδήθηκε στο πεδίο των επιχειρήσεων.

Αντί λοιπόν οι υπουργοί να φτάσουν έστω και καθυστερημένα να ομιλούν για «αδέξιους χειρισμούς» του Τούρκου πλοιάρχου, που οδήγησαν στην επακούμβηση της ελληνικής φρεγάτας στην τουρκική, θα ήταν πολύ πιο ωφέλιμο να έλεγαν από την αρχή τα πράγματα όπως έχουν. Δηλαδή ότι ο Τούρκος κυβερνήτης προσπάθησε να εμβολίσει τη φρεγάτα μας, αλλά ο άξιος Ελληνας πλοίαρχος όχι μόνο τον απέφυγε με επιδέξιους χειρισμούς, αλλά τον εμβόλισε αυτός, τιμωρώντας τον επιτιθέμενο «με τον ίδιο τρόπο και για τον ίδιο σκοπό»! Οι πολιτισμένες διπλωματικές εκφράσεις ίσως θα είχαν κάποιο νόημα αν είχαμε απέναντί μας έναν αξιοπρεπή αντίπαλο και όχι έναν μεγαλομανή ημιπαράφρονα που οδηγεί νομοτελειακά την περιοχή μας σε ανάφλεξη. Αυτοί οι τύποι μόνο από την αποτελεσματικότητα της ισχύος και της αυτοπεποίθησης μπορεί να συμμαζευτούν. Σε κάθε άλλη επιλογή μας θα αποθρασύνονται διαρκώς.

* Δημοτικός Σύμβουλος Θεσσαλονίκης «Θεσσαλονίκη Πόλη Ελληνική» info@thess-el-poli.gr

(Αντιγραφή από ΕΔΩ)