Γράφει ο Δρ. Νίκος Δημ. Μπογονικολός*
Όταν λέμε κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία αναφερόμαστε σε εκείνον τον τομέα της οικονομίας που ακόμα και στο περιβάλλον της ελεύθερης αγοράς έρχεται για να καλύψει τις οικονομικές δραστηριότητες της κοινωνίας των πολιτών με έμφαση την ανταποδοτικότητα από την λειτουργία της στο κοινωνικό σύνολο.
Δεν είναι η συνεταιριστική οικονομία όπως την είχαμε συναντήσει πριν δεκαετίες γιατί οι συμμετέχοντες δεν δρουν ως ομάδα για το κοινό κέρδος αλλά έχουν αποδεχθεί ένα μεγάλο μέρος των κερδών της οικονομικής τους δραστηριότητας να επιστρέφει στην κοινωνία. Εξάλλου διεθνώς πλέον ταυτίζεται η έννοια της κοινωνικής επιχείρησης με τον συνεταιρισμό τον οποίο και στην ουσία υπερκαλύπτει.
Υπάρχουν πολλοί τομείς που η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία εμφανίζει μεγάλη ανάπτυξη. Τέτοιοι τομείς ενδεικτικά είναι η υγεία, η κοινωνική πρόνοια ασθενών ομάδων πολιτών, η προστασία του περιβάλλοντος, η ανάπτυξη πολιτιστικών δράσεων και η κυκλική οικονομία.
Ιστορικά η κοινωνική οικονομία βρέθηκε πολύ κοντά με την εναλλακτική οικονομία με δραστηριότητες όπως η δημιουργία εναλλακτικών νομισμάτων πέρα από το τραπεζικό σύστημα, τα συστήματα ανταλλαγών και οι τράπεζες χρόνου.
Η κοινωνική οικονομία υπάρχει σε ανάπτυξη ταυτόχρονα και στις προηγμένες οικονομικά χώρες αλλά και σε χώρες του τρίτου κόσμου. Είναι ανεξάρτητη από το επίπεδο υποδομών μιας χώρας και τεχνολογικού επιπέδου.
Είναι γνωστό ότι η «κοινωνική οικονομία» ή τρίτος τομέας της Οικονομίας έρχεται να καλύψει διαχρονικά το κενό ανάμεσα στον δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Αυτή η ουδέτερη θέση της κοινωνικής οικονομίας αλλά παράλληλα και συνεργατική με τους δυο τομείς από την φύση της υποδέχεται πλέον την τεχνολογία Βlockchain ως καταλύτη στην ανάπτυξη της.
Η τεχνολογία Βlockchain είναι η νέα επανάσταση στην πληροφορική και σε όλους τους τομείς. Ξεκίνησε ως μέθοδος αποκεντρωμένης κρυπτογράφησης και με την δημιουργία του κρυπτονομίσματος bitcoin αλλα γρήγορα έγινε αντιληπτό ότι αποτελεί μία τεχνολογία που φέρνει επανάσταση στις συναλλαγές. Το Βlockchain προσφέρει απόλυτη ασφάλεια, διαφάνεια και εμπιστοσύνη σε κάθε συναλλαγή με ελάχιστο κόστος. Το κυριότερο είναι ότι όπως και το ίντερνετ δεν μπορεί κανένας να παρέμβει τεχνολογικά στις διαδικασίες του όσον αφορούν την ασφάλεια και διαφάνεια. Λέγεται και είναι σωστό ότι, μετά από εκατοντάδες χρόνια, το Βlockchain θα φέρει ισοδύναμες αλλαγές με αυτές που έφερε στην παγκόσμια οικονομία και κοινωνία το διπλογραφικό σύστημα.
Από την φύση της Κοινωνικής Οικονομίας λοιπόν η τεχνολογία Βlockhain έρχεται να την στηρίξει ουσιαστικά καθώς η ασφάλεια, η διαφάνεια και η οικονομία κόστους του Blockchain είναι στοιχεία που αποτελούν κομβικά και για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας. Η μη ιεραρχική και αποκεντρωμένη δομή και των δύο μπορεί να αποτελέσει την βάση για την δημιουργία μιας σειράς κοινωνικά χρήσιμων και αποδεκτών εφαρμογών και υπηρεσιών.
Τα Cryptocoupons είναι ένα από τα τεχνολογικά εργαλεία του Βlockchain και έχουν τα χαρακτηριστικά των κρυπτονομισμάτων, τις δυνατότητες τους αλλά είναι εργαλεία αποκλειστικά για την τεχνολογική υποστήριξη συναλλαγών σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας.
Τέτοιοι τομείς χαρακτηριστικά είναι η παρακολούθηση της παραγωγής προϊόντων του πρωτογενούς τομέα, η υποστήριξη της διαφάνειας στον τομέα της κυκλικής οικονομίας, η διαχείριση και υποστήριξη ιατρικών δεδομένων όλων των πολιτών και η διαφάνεια στην παρακολούθηση περιβαλλοντικών δεικτών.
Αν υποθέσουμε λοιπόν ότι η κοινωνική οικονομία λειτουργεί ως σύστημα με τους δικούς του κανόνες και το Βlockchain αντίστοιχα είναι ένα τεχνολογικό σύστημα τότε θα λέγαμε ότι αυτό που κυρίως τα ενώνει είναι η διάχυση της εμπιστοσύνης και της διαφάνειας ανεξάρτητα από οποιονδήποτε τρίτο εξωτερικό παράγοντα.
Στην Ελλάδα η ΚΟΙΝΣΕΠ Blockchain Open Technology έχει ξεκινήσει δυναμικά την παρέμβαση της με υλοποίηση σχετικών πρωτοβουλιών.
*Ο Νίκος Μπογονικολός είναι Μαθηματικός και Πρόεδρος ομίλου εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, με παρουσία στην Ελλάδα και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η πιο πρόσφατη δραστηριοποίησή του έχει να κάνει με τις εφαρμογές Blockchain στα πεδία της Κοινωνικής Οικονομίας και της διοικητικής λειτουργίας της Αυτοδιοίκησης.
