του Δημήτρη Μανιάτη*
Η οικονομική συνεισφορά της κρουαζιέρας σε παγκόσμιο επίπεδο είναι πολύ σημαντική, μάλιστα το 2015 αναμένεται ισχυρή ανάπτυξη, καθώς προβλέπεται ότι θα ταξιδέψουν περισσότεροι από 22 εκατομμύρια επιβάτες, παγκοσμίως.
Οι εταιρείες κρουαζιέρας θα δρομολογήσουν επιπλέον αρκετά νέα ποντοπόρα κρουαζιερόπλοια όπως ποταμόπλοια, κρουαζιερόπλοια για εξερευνήσεις και άλλες κατηγορίες πλοίων, επενδύοντας σημαντικά ποσά.
Παγκοσμίως τα οικονομικά έσοδα του κλάδου ήταν σημαντικά, ενώ απασχολήθηκαν πλέον του ενός εκατομμυρίου εργαζόμενοι.
Οι τάσεις για την κρουαζιέρα είναι ανοδικές για τους κάτωθι λόγους που θα αναφέρω επιγραμματικά:
- Όσοι ταξιδιώτες είχαν επιλέξει την κρουαζιέρα ως τρόπο διακοπών, θα συνεχίσουν να την επιλέγουν, διότι είναι ευχαριστημένοι από την προηγούμενη εμπειρία τους.
- Από τις υπηρεσίες και τις ανέσεις που προσφέρονται εν πλω είναι πολύ ικανοποιημένοι, ανεξάρτητα από το μέγεθος του πλοίου.
- Με την κρουαζιέρα παρατηρείται αύξηση στους επιβάτες που ψάχνουν για νέες εμπειρίες σε όλο τον κόσμο.
- Είναι πολύ σημαντικό ότι αναπτύσσονται και οι ειδικές κρουαζιέρες.
- Εν αντιθέσει με το διαδίκτυο και τα κινητά που έχουν το προβάδισμα στον τρόπο που κάνουν τις αγορές τους οι καταναλωτές, για να κάνει κανείς κράτηση σε μια κρουαζιέρα χρειάζεται τον ταξιδιωτικό πράκτορα, διότι σύμφωνα με στατιστικές παγκοσμίως αυτό αποτελεί τον πιο ενδεδειγμένο και καλύτερο τρόπο κράτησης κρουαζιέρας.
- Η κρουαζιέρα στη Μεσόγειο συνεχίζει να αναπτύσσεται ως προορισμός, μαζί με άλλες περιοχές όπως η Ασία, η Αυστραλία, ενώ η Καραϊβική συνεχίζει να είναι η «βασίλισσα».
- Ο κλάδος της κρουαζιέρας είναι συναρπαστικός, με καινοτομίες, ανταποκρίνεται στις ανάγκες του σημερινού επιβάτη (παροχή ασύρματης διαδικτυακής σύνδεσης, εμπειρίες και δραστηριότητες για όλες τις ηλικίες, ταξίδια γεύσεων, κ.λπ.).
Είναι παράγοντας ζωτικής σημασίας λοιπόν η ανάπτυξη της κρουαζιέρας με θετικά αποτελέσματα στην τοπική και κατ’ επέκταση στην εθνική οικονομία.
Χρειάζεται προσπάθεια δημιουργίας homeport στην Καλαμάτα, με την ανάπτυξη άμεσων συνεργειών εντός του τριγώνου “Λιμάνι – Πόλη – Φορείς” και συνέργειες με τους τοπικούς φορείς (Δήμος, Περιφέρεια, Επιμελητήριο, Ενώσεις) σε συνεργασία με τις εταιρείες κρουαζιέρας. Δεν νοείται να υπάρχει κρουαζιερόπλοιο δεμένο στο λιμάνι και να είναι κλειστοί οι αρχαιολογικοί χώροι, τα μουσεία, ούτε φυσικά και η αγορά στις τουριστικές περιοχές.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην 3η θέση πανευρωπαϊκά σε «home porting», πίσω από την Ισπανία και την Ιταλία, διότι δεν έχει το πλεονέκτημα της άντλησης τουριστών κρουαζιέρας από το αεροδρόμιο “Ελ. Βενιζέλος” για τις ανάγκες των homeport τουριστών (γίνεται προσπάθεια διευκόλυνσης παροχής υπηρεσιών).
Η Καλαμάτα έχει το πλεονέκτημα του αεροδρομίου το οποίο απέχει μόλις 15 λεπτά από το λιμάνι. Για την επιτυχία του εγχειρήματος (εκτός των υποδομών που χρειάζεται το λιμάνι) πρέπει να υπάρξει σοβαρή συνεργασία μεταξύ του φορέα διαχείρισης του λιμένος, του αεροδρομίου, της Περιφέρειας και της Πολιτείας.
Ενέργειες που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στο ενδιαφέρον των εταιρειών κρουαζιέρας είναι το αεροπορικό «check in» των επισκεπτών κρουαζιέρας από το λιμάνι, η αυτόματη μεταφορά των αποσκευών τους από το αεροδρόμιο απευθείας στο πλοίο και αντίστροφα, η παραχώρηση ειδικού χώρου άφιξης της κρουαζιέρας στο αεροδρόμιο.
Το παράδειγμα της Βαρκελώνης είναι ενδεικτικό. Η στρατηγική που ακολούθησε ήταν να καταγράψει τα λάθη της Γένοβας, τα οποία μετέτρεψε σε συγκριτικά της πλεονεκτήματα π.χ. ελεύθερα slots στα αεροδρόμια, συγκοινωνίες και πολλές άλλες διευκολύνσεις, με αποτέλεσμα να γίνει το σημαντικότερο home port.
Oμως για να επιτευχθούν οι παραπάνω συνέργειες χρειάζεται φορέας διαχείρισης της κρουαζιέρας για την εφαρμογή πετυχημένων πρακτικών, προκειμένου να έχουμε θετικό αποτέλεσμα, εξετάζοντας και την περίπτωση επιδότησης για την ολοκλήρωση της προσπάθειας, προβάλλοντας τα πλεονεκτήματα του λιμένος σε συνδυασμό με το αεροδρόμιο.
Η Ελλάδα θεωρείται ο Νο2 προορισμός κρουαζιέρας παγκοσμίως, μετά την Καραϊβική, όμως δεν έχουμε καταφέρει να εκμεταλλευτούμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας και ειδικότερα για την περιοχή μας, όπως το φυσικό κάλλος, ο πολιτισμός, οι κοντινές αποστάσεις από τους αρχαιολογικούς χώρους, η ποικιλομορφία και οι καιρικές συνθήκες.
Χρειάζεται, όπως προανέφερα, φορέας διαχείρισης κρουαζιέρας, ο οποίος εκτός των άλλων θα αναπτύξει στρατηγική marketing, που θα προωθεί τον προορισμό «Καλαμάτα» και ως προϊόν κρουαζιέρας, στα διεθνή κέντρα αποφάσεων.
Ο στόχος πρέπει να είναι η προώθηση του ποιοτικού προϊόντος «Καλαμάτα» στους τουρίστες κρουαζιέρας και ταυτόχρονα επιβάλλεται να προτρέπει τους επιβάτες να επισκεφτούν την πόλη, παρέχοντας βοηθητικές και προωθητικές υπηρεσίες.
Τα οφέλη για την τοπική οικονομία θα ήταν τεράστια, αν κάποιες εταιρείες κρουαζιέρας επέλεγαν να χρησιμοποιήσουν την Καλαμάτα ως λιμάνι αφίξεων και αναχωρήσεων επιβατών κρουαζιέρας, δηλαδή για home porting, διότι θα πρέπει να σημειωθεί ότι ξοδεύουν πολύ περισσότερα απ’ ότι οι διερχόμενοι transit επιβάτες, πράγμα που πιστεύουμε ότι θα δώσει έναν τόνο αισιοδοξίας στον εμπορικό κόσμο.
Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Διεθνούς Ενωσης Κρουαζιέρας, η Ελλάδα αποτελεί χώρα προορισμού κρουαζιέρων, είναι τρίτη σε αριθμό επιβατών, ωστόσο σε έσοδα παραμένει στην έκτη θέση, διότι δεν έχει αναπτυχθεί το home porting.
Η μεσογειακή κρουαζιέρα, παρά τα πολιτικά γεγονότα στην Μέση Ανατολή και την αναδυόμενη αγορά της Απω Ανατολής, παραμένει δεύτερος προορισμός και μάλιστα σε μικρή απόσταση από την Καραϊβική.
Στόχος πρέπει να είναι η βελτίωση των υποδομών για τον τουρισμό κρουαζιέρας στην Καλαμάτα και για την επιτυχία του εγχειρήματος χρειάζεται η δημιουργία ανώνυμης εταιρείας (ΑΕ) για την διαχείριση των λιμένων κρουαζιέρας Πελοποννήσου, με μετόχους τα λιμάνια κρουαζιέρας Πελοποννήσου και τις εταιρείες κρουαζιέρας, προκειμένου να δημιουργηθούν οι κατάλληλες υποδομές για τον εφοδιασμό, την τροφοδοσία των κρουαζιερόπλοιων, τις καλύτερες συνθήκες για την εξυπηρέτηση των χρηστών, αλλά και να πετύχουμε μείωση της γραφειοκρατίας, αναβάθμιση υπηρεσιών και λιμενικών υποδομών.
Λιμάνι – πόλη – φορείς αποτελούν το τρίπτυχο της επιτυχίας.
* ο Δημήτρης Μανιάτης είναι Τουριστικός πράκτορας.
Διετέλεσε Πρόεδρος Επιμελητηρίου Μεσσηνίας
