Φωτογραφία μερικών από τα 28 θύματα πριν ριχθούν σε ομαδικό τάφο. Η φωτογραφία τραβήχθηκε από αντάρτη του ΕΛΑΣ
Η επίθεση του ΕΛΑΣ κατά του Τάγματος Ασφαλείας (ΤΑ) σταμάτησε μετά από συμφωνία παράδοσης των όπλων από το ΤΑ, με βασικό όρο «όλοι, πριν 30 στελεχών του ΤΑ, να αφεθούν ελεύθεροι και να προστατευθεί η ζωή ταγματασφαλιτών και αμάχων».
Ο ΕΛΑΣ παρέβη άμεσα τη συμφωνία, επέτρεψε σφαγές ταγματασφαλιτών και αμάχων, βία εναντίον όλων και φυλάκισε περίπου 800 μέχρι τον Ιανουάριο του 1945.
ΤΟ ΦΡΙΧΤΟΤΕΡΟ ΟΜΩΣ ΕΓΚΛΗΜΑ του ΕΛΑΣ ήταν η Σφαγή 28 νεαρών ταγματασφαλιτών, τους οποίους αφόπλισαν με απάτη!!
Είναι η τελευταία μαζική σφαγή αιχμαλώτων ταγματασφαλιτών ή αμάχων το 1944, στη Ματωμένη «Απελευθέρωση» της Πελοποννήσου τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο 1944.
Αυτό το γεγονός, και άλλα που περιγράφονται συνοπτικά κατωτέρω, εξηγούν εν πολλοίς και τα φοβερά αντίποινα που έγιναν στη Λακωνία το 1945-46 και αργότερα, εναντίον αριστερών από τη μεγάλη παραστρατιωτική οργάνωση ΕΑΟΚ (Εθνικές Αντικομμουνιστικές Ομάδες Κυνηγών).
-Πως έφθασαν στις 12 Οκτωβρίου 1944-
Στο νομό Λακωνίας το μίσος μεταξύ πατριωτών και κομμουνιστών έφθασε από ενωρίς στην Κατοχή σε μεγάλο ύψος, ίσως το μεγαλύτερο σε ολόκληρη την Ελλάδα. Η Αντίσταση στους κατακτητές Ιταλούς και Γερμανούς ξεκίνησε από τις πρώτες ημέρες της Κατοχής. Στη Λακωνία, μαζί με το ΕΑΜ στο οποίο στην αρχή είχαν συμμετάσχει και δεκάδες μόνιμοι αξιωματικοί, αναπτύχθηκαν και άλλες ανεξάρτητες, ολιγομελείς, τοπικές οργανώσεις. Όλοι σχεδόν οι αξιωματικοί απεχώρησαν από το ΕΑΜ το 1943 όταν έγινε πλέον σαφές ότι αυτό ήταν μια άλλη όψη του ΚΚΕ.
Αυτή ήταν η πρώτη πηγή διαίρεσης και μίσους, καθώς για το ΚΚΕ δεν υπήρχε μεγαλύτερο «έγκλημα» από την αποχώρηση κάποιου από τις οργανώσεις του.
Αν οι πατριώτες Λάκωνες ήταν ένοχοι «πολιτικού εγκλήματος», όταν αποχωρούσαν από το ΕΑΜ, οι κομμουνιστές απάντησαν με φυσικά εγκλήματα!
Η απόλυτα πρώτη μαζική δολοφονία από το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ/ΚΚΕ στην Πελοπόννησο ήταν η δολοφονία 22 Λακώνων συντρόφων του ίλαρχου Τηλέμαχου Βρεττάκου κοντά στο Μοναστήρι της Δίμιοβας στον Ταύγετο στις 2 ή 3 Νοεμβρίου1943.
Στο ίδιο μέρος μετά λίγες ημέρες δολοφόνησαν και τον ίδιο τον ίλαρχο Βρεττάκο μαζί με τον ανθυπολοχαγό Παναγιώτη Πατσάκο.
Το μίσος έγινε χαράδρα καθώς το ΕΑΜ/ΕΛΑΑ/ΚΚΕ έστησε Στρατόπεδα Κρατουμένων τον ίδιο μήνα, τον Νοέμβριο 1943, στα οποία άρχισαν να οδηγούνται πατριώτες του νομού που βαπτίζονταν αντιδραστικοί.
Γνωστά Στρατόπεδα στη Λακωνία στήθηκαν στα εξής μέρη:
Ακολούθησε η δολοφονία στον Πάρνωνα του λοχαγού Γρηγόρη Αργείτη, απεσταλμένου του ΣΜΑ, τον ίδιο μήνα.
Ο Δεκέμβριος του 1943 ήταν αιματοβαμμένος. Στην περιοχή Πεταλέα, νότια του Γυθείου, το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ έσφαξε 32 «αντιδραστικούς» πολίτες.
Τον ίδιο μήνα έγινε η επίθεση του ΕΛΑΣ στους «αντιδραστικούς» Μολάους που τελείωσε με τη φριχτή δολοφονία 39 Μολαϊτών την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 1944. Οδηγήθηκαν δεμένοι στον Πάρνωνα, όπου βασανίστηκαν, μετά εσφάγησαν με μαχαίρια και ρίχτηκαν σε μια τρύπα, την «Τρύπα του Ταράτσα»!
Να σημειωθεί ότι μέχρι που έγιναν αυτά τα γεγονότα, αυτά τα φρικαλέα εγκλήματα, ΟΥΤΕ ΕΝΑΣ ΟΠΑΔΟΣ ΤΟΥ ΕΑΜ, ΕΛΑΣ, ΚΚΕ δεν είχε πειραχθεί από ανθρώπους της άλλης πλευράς, αυτούς δηλαδή που δεν συμπαθούσαν τον κομμουνισμό και δεν δέχονταν να μπουν στις οργανώσεις του ΚΚΕ.
Η αντίδραση της άλλης πλευράς δεν άργησε να έρθει. Ο αδελφός του ίλαρχου Βρεττάκου ζήτησε όπλα από τους Γερμανούς της Σπάρτης και δημιούργησε το Τάγμα «Λεωνίδας», το οποίο σε διάστημα εβδομάδων είχε δύναμη πάνω από 1.000 άνδρες και με δεκάδες μόνιμους αξιωματικούς.
Σε άλλους νομούς της Πελοποννήσου, στους οποίους δημιουργήθηκαν Τάγματα Ασφαλείας αργότερα την άνοιξη και το καλοκαίρι του 1944, αυτά είχαν περιορισμένη δράση εναντίον του ΕΛΑΣ. Το ίδιο και ο ΕΛΑΣ, ελάχιστα ασχολήθηκε με αυτά μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1944 που αποχώρησαν οι Γερμανοί.
Όχι στη Λακωνία. Εκεί ο ΕΛΑΣ αντέδρασε με βία στη δημιουργία του Τάγματος, το οποίο απλώθηκε από τη Σπάρτη μέχρι τη Σκάλα, το Γύθειο, το Οίτυλο, κλπ.. Μεταξύ Ιανουαρίου και Αυγούστου 1944 έγιναν δεκάδες μάχες μεταξύ ΕΛΑΣ και του ΤΑ. Το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ εφήρμοζε σκληρά την Αρχή της Οικογενειακής Ευθύνης στους συγγενείς των ταγματασφαλιτών, δολοφονώντας και καίγοντας τα σπίτια τους, μετά από το συνηθισμένο γενικό πλιάτσικο. Το σύνολο των δολοφονημένων από το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ στη Λακωνία το 1943-44, ανέρχεται σε ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ 638!
Οι ταγματασφαλίτες απαντούσαν με βασανισμούς, πλιάτσικο τροφίμων, εμπρησμούς σπιτιών στελεχών του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ/ΚΚΕ και φυλάκιση εκατοντάδων στις φυλακές της Σπάρτης και στο Γύθειο. Έγιναν και κάποιες εκτελέσεις από ταγματασφαλίτες, με τη συγκάλυψη κατωτέρων αξιωματικών των ΤΑ, αλλά σε πολύ μικρότερο αριθμό εκείνων που έγιναν από το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ/ΚΚΕ.
Αυτή ήταν η κατάσταση στη Λακωνία, εκρηκτική, όταν έφυγαν οι Γερμανοί στις 3 Σεπτεμβρίου 1944. Το ΤΑ της Σπάρτης με 800 περίπου άνδρες, αφού άνοιξε τις φυλακές και ελευθέρωσε τους κρατουμένους, μετακινήθηκε στο φρούριο του Μυστρά ακολουθούμενο και από πολλές εκατοντάδες αμάχους πολίτες της Σπάρτης και της περιοχής που φοβούνταν για τη ζωή τους.
Οι ηγέτες του ΤΑ, σκεπτόμενοι στρατιωτικά, είχαν αποφασίσει να κινήσουν το ΤΑ προς το Γύθειο. Εκεί, ενωμένο με το ακόμη πολυπληθέστερο και καλύτερα οπλισμένο ΤΑ του Γυθείου, θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τον ΕΛΑΣ. Όμως, ασκήθηκε πίεση προς τους αξιωματικούς του ΤΑ από πολίτες της Σπάρτης και του Μυστρά (ένας λόχος του ΤΑ Σπάρτης είχε βάση εκεί) να μην τους εγκαταλείψουν.
Αυτή η αντίδραση των ηγετών της Σπάρτης και του Μυστρά, ήταν ακριβώς ίδια με ότι είχε ήδη συμβεί στον Πύργο, στους Γαργαλιάνους και στον Αχλαδόκαμπο, όπου επίσης οι πολίτες πίεσαν τους αξιωματικούς των ΤΑ να μην τους εγκαταλείψουν όταν οι αντάρτες του ΕΛΑΣ πλησίαζαν.
Η 9η ταξιαρχία του ΕΛΑΣ, με δύο συντάγματα, το 8ο Λακωνίας και το 9ο Μεσσηνίας, έφθασε* στη Σπάρτη τις πρώτες ημέρες του Οκτωβρίου, μετά την παράδοση του ΤΑ Τριπόλεως. Τα δύο αυτά συντάγματα είναι εκείνα που έκαναν τις σφαγές των αιχμαλώτων ταγματασφαλιτών και των αμάχων στην Καλαμάτα, τον Μελιγαλά, τους Γαργαλιάνους και την Πύλο (στις τρεις τελευταίες πόλεις συμμετείχε και το 11ο Αρκαδίας). Η φήμη των σφαγών από τα 2 συντάγματα του ΕΛΑΣ είχε φθάσει πίσω στον Μυστρά, και έτσι όταν οι ηγέτες του ΕΛΑΣ έστειλαν μήνυμα στον Μυστρά, στους ηγέτες του ΤΑ, να παραδώσουν τα όπλα, η απάντηση ήταν όχι.
Η επίθεση του ΕΛΑΣ στον Μυστρά άρχισε το πρωί της 10ης Οκτωβρίου. Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ χρησιμοποιούσαν μόνο ελαφρά όπλα, τουφέκια μέχρι πολυβόλα, όχι όλμους ή βαριά πυροβόλα, από φόβο να καταστρέψουν τα βυζαντινά μνημεία του. Η πρώτη ημέρα ήταν καταστροφική για τον ΕΛΑΣ. Είχε περίπου 30 αντάρτες νεκρούς και πολλές δεκάδες τραυματίες.
Ο Ναπολέων Παπαγιαννόπουλος, που είχε το επιχειρησιακό πρόσταγμα στη μάχη, από τη θέση του καπετάνιου του 9ου συντάγματος, ζήτησε και έλαβε την άδεια από τους ηγέτες του ΕΛΑΣ να χρησιμοποιήσει βαριά πυροβόλα. Ο ΕΛΑΣ είχε φέρει 7 βαριά πυροβόλα τα οποία είχε πάρει στην Τρίπολη από το εκεί ΤΑ όταν παραδόθηκε. Ο συνταγματάρχης Παπαδόγγονας είχε συγκρουσθεί με τον Κανελλόπουλο στην Τρίπολη. Συμβούλευε «να μην παραδοθούν τα πυροβόλα στον ΕΛΑΣ γιατί θα χρησιμοποιηθούν εναντίον του Ελληνικού στρατού και των συμμάχων». Αυτό ακριβώς έγινε, αφού μετά τη Σπάρτη ο ΕΛΑΣ μετέφερε τα πυροβόλα στην Αθήνα για τα Δεκεμβριανά.
Την δεύτερη ημέρα της μάχης, 11 Οκτωβρίου, ο ΕΛΑΣ άρχισε να κτυπά το Κάστρο με τα πυροβόλα. Ταυτόχρονα, κτύπησε με όλμους και το χωριό του Μυστρά στο οποίο παρέμεναν πολλοί άμαχοι.
Οι βολές προκάλεσαν πολλά θύματα μεταξύ των αμάχων στο Κάστρο και στο χωριό. Οι αριθμοί που αναφέρονται είναι από λίγες δεκάδες μέχρι πάνω από εκατό. Αυτή η τροπή, μαζί με την μη έλευση του ΤΑ Γυθείου σε βοήθεια του Μυστρά, ανάγκασε τους ηγέτες του ΤΑ να ζητήσουν ανακωχή τις απογευματινές ώρες της 11ης Οκτωβρίου. Σε συνάντηση εκπροσώπων του ΤΑ και των αμάχων με εκπροσώπους του ΕΛΑΣ, επήλθε συμφωνία με τους εξής όρους:
Οι εκπρόσωποι του ΕΛΑΣ αρνήθηκαν να συνταχθεί έγγραφο της συμφωνίας, περιοριζόμενοι να δώσουν «τον λόγο της στρατιωτικής τους τιμής».
Την επομένη ημέρα, όταν έγινε η παράδοση των όπλων του ΤΑ, κανείς ταγματασφαλίτης δεν αφέθηκε ελεύθερος. Όλοι οδηγήθηκαν στο Μπεζεστένι του Μυστρά, μια μεγάλη αλάνα που κάθε Σεπτέμβριο γίνεται το πανηγύρι του Μυστρά. Εκεί οδηγήθηκαν και αρκετοί από τους αμάχους, κατ επιλογήν. Καθ οδόν, αλλά περισσότερο στο Μπεζεστένι άρχισαν τα έκτροπα. Βασανισμοί και σφαγές ταγματασφαλιτών και αμάχων. Πρωτοστάτησε μια γυναίκα, η Ελένη Στρατηγάκη από τους Βουτιάνους, σύζυγος του δασκάλου και υπεύθυνου του ΕΑΜ του χωριού. Έσφαξε ταγματασφαλίτες και αμάχους. Μεταξύ των θυμάτων της ήταν και ο έφεδρος ανθυπολοχαγός Αλέκος Δριβάκης τον οποίον έσφαξε με ξιφολόγχη ενώ μεταφερόταν επάνω σε φορείο γιατί είχε τραυματισθεί στη μάχη. Η Στρατηγάκη αντεκδικείτο, γιατί όταν λόχος του Δριβάκη πέρασε από τους Βουτιάνους, όταν δεν βρήκαν τον σύζυγό της βιαιοπράγησαν στην κόρη της.
Ένας αντάρτης του ΕΛΑΣ από το χωριό Κονιδίτσα δολοφόνησε τη σύζυγο του, Λελούδου, γιατί είχε ακολουθήσει τα αδέλφια της στα ΤΑ και όχι τον ίδιον στον ΕΛΑΣ. Ο νεαρός Παναγιώτης Μπουγάδης, 16 ετών, εσφάγη εμπρός στα μάτια της μητέρας του, το ίδιο και η μαθήτρια Ελένη Αγγελάκου.
Ενώ αυτές οι δολοφονίες γίνονταν στη διαδρομή από το Κάστρο προς Μπεζεστένι και μέσα στο Μπεζεστένι, πολλοί δέχονταν άγρια κτυπήματα με ξύλα στα οποία είχαν καρφώσει επάνω καρφιά! Τους κρατουμένους διέσωσαν από τα χειρότερα ένας Βρετανός ταγματάρχης με λίγους στρατιώτες που έφθασαν το ίδιο απόγευμα από την Τρίπολη στη Σπάρτη και οδηγήθηκαν στον Μυστρά από ανησυχούντες πατριώτες. Όλα τα έκτροπα σταμάτησαν στο Μπεζεστένι, οι άμαχοι ελευθερώθηκαν, οι ταγματασφαλίτες καταμετρήθηκαν, και ο Βρετανός κατέστησε τους ΕΛΑΣίτες υπεύθυνους για τη ζωή τους.
Ενώ αυτά γίνονταν στο Κάστρο και στο Μπεζεστένι, το φριχτότερο και πιο άνανδρο έγκλημα του ΕΛΑΣ στον Μυστρά έγινε πιο μακριά.
Μια διμοιρία ταγματασφαλιτών ήταν εγκατεστημένη στο φυλάκιο του Προφήτη Ηλία, νοτιοδυτικά του Μυστρά και ψηλά στον Ταύγετο. Ειδοποιημένοι ότι το ΤΑ συμφώνησε να παραδώσει τα όπλα, κατέβαιναν από το φυλάκιό τους για τον Μυστρά. Η πορεία τους διεκόπη από αντάρτες του ΕΛΑΣ, οι οποίοι τους έπεισαν να παραδώσουν σ’ αυτούς τα όπλα τους, αντί να κατέβουν στον Μυστρά.
Μετά την παράδοση των όπλων, οι ΕΛΑΣίτες τους έδεσαν και τους οδήγησαν πίσω προς το φυλάκιό τους, στην τοποθεσία Ξεροβούνα, όπου τους έκλεισαν σε ένα μικρό αγροτόσπιτο. Στη συνέχεια, παίρνοντας έναν -έναν δήθεν για ανάκριση, αφού τους βασάνιζαν πρώτα, τους έσφαξαν όλους. Σε μερικούς χώρισαν τελείως τα κεφάλια τους από το σώμα! Αυτό φαίνεται στη φωτογραφία με τους νεκρούς. Τα 24 από τα 28 νέα παλληκάρια ήταν από το χωριό Αγιάννης, γειτονικό του Μυστρά**.
Αυτή ήταν η χειρότερη παράβαση της Συμφωνίας Παράδοσης του ΤΑ του Μυστρά από τον ΕΛΑΣ, για την οποία την μεγαλύτερη ευθύνη έφερε ο εύελπις Ναπολέων Παπαγιαννόπουλος που είχε τη θέση του καπετάνιου του 9ου συντάγματος Μεσσηνίας. Το 9ο Μεσσηνίας ανέλαβε να φέρει σε πέρας τη διαδικασία παράδοσης του ΤΑ Σπάρτης στον Μυστρά, όπως έκανε το 8ο Λακωνίας που είχε αναλάβει παρόμοια ευθύνη στη Μεσσηνία.
Η ηγεσία του ΕΛΑΣ τις βρώμικες, εγκληματικές δουλειές σε κάποιο μέρος πάντα τις ανέθετε σε αντάρτες από άλλο μέρος ώστε να μην αναγνωρίζονται. Έτσι, στον Μελιγαλά οι σφαγείς ήταν αντάρτες του 8ου από τη Λακωνία, και στον Μυστρά ήταν Μεσσήνιοι του 9ου. Την ίδια τακτική χρησιμοποιούσε συχνά και με τους σφαγείς της ΟΠΛΑ.
Οι υπόλοιποι δολοφονημένοι στον Μυστρά.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ:
Για μερικά από τα ονόματα των τραγικών θυμάτων που δίδω ανωτέρω, έχω μια μικρή επιφύλαξη. Ίσως να υπάρχουν κάποια λάθη στα Χριστιανικά ονόματα ή στα επίθετα. Παρακαλώ, αν κάποιος διαπιστώσει λάθος, να μου το πει, δημόσια ή ιδιωτικά.
(Ένα μεγάλο ευχαριστώ στον κ. Δημήτρη Ραπατσουλέα για τη βοήθεια στην έρευνα των γεγονότων του Μυστρά, τα ονόματα των θυμάτων, και ΙΔΙΑΙΤΕΡΑ για τη φωτογραφία – ντοκουμέντο των σορών των 28 θυμάτων που βρίσκεται στην κατοχή του. Είμαι επίσης βαθύτατα υποχρεωμένος στον φίλο Βασίλη Μπουρλόκα και την οικογένειά του για την πολύπλευρη βοήθειά τους).
(*) Σημειώνω μια κτυπητή ψευδολογία που γράφει αριστερός συγγραφέας σε πρόσφατο βιβλίο για τα ΤΑ. Γράφει: «Η δύναμη των ανταρτών που εν τω μεταξύ μπήκε στην πόλη της Σπάρτης ήταν μικρή. Το σύνολο του ΕΛΑΣ της περιοχής (9η ταξιαρχία) είχε κινηθεί προς βορρά, στην προσπάθειά του να χτυπήσει, ανάλογα με την ευκαιρία και τις διαταγές του Γενικού Αρχηγείου ΕΛΑΣ και του ΣΜΑ, τους αποχωρούντες Γερμανούς».
ΕΛΕΟΣ! Ούτε λέξη από αυτά δεν πλησιάζει την αλήθεια! Οι αντάρτες της 9ης ταξιαρχίας, όταν οι Γερμανοί πήγαιναν βόρεια, κατευθύνονταν νότια, στην Καλαμάτα, στον Μελιγαλά, στους Γαργαλιάνους, στην Πύλο. Όταν «τελείωσαν» με τους εκεί ταγματασφαλίτες επέστρεψαν στην Τρίπολη εναντίον του εκεί ΤΑ του Παπαδόγγονα. Από εκεί πήγαν στη Σπάρτη. Γερμανούς δεν είδαν ούτε από μακριά να τους κουνήσουν μαντήλια!
(**) Στα περισσότερα βιβλία των αριστερών ιστοριογράφων η σφαγή των 28 δεν αναφέρεται καθόλου. Σε δύο που έχω δει να αναφέρουν το γεγονός, κάνουν μια σοβαρή αντιστροφή των γεγονότων. Γράφουν ότι οι 28 νεαροί ταγματασφαλίτες έφυγαν από το Κάστρο του Μυστρά γιατί δεν ήθελαν να παραδώσουν τα όπλα, όχι ότι έρχονταν από το φυλάκιό τους να παραδοθούν! Εν συνεχεία γράφουν, ότι ο ΕΛΑΣ τους κύκλωσε και τους συνέλαβε όλους ζωντανούς μετά από μάχη, πριν τους δολοφονήσει. Έτσι, για τους ταγμένους ιστοριογράφους της Αριστεράς, δεν είναι ο ΕΛΑΣ που παρέβη τη Συμφωνία αλλά οι 28 ταγματασφαλίτες, και έτσι προφανώς δικαιολογούν τη φριχτή σφαγή τους!
ΠΗΓΗ: https://www.facebook.com/ioannis.bougas/posts/10155913546130415
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Κρύας Βρύσης Ο ΚΤΕΝΙΑΣ σας προσκαλεί σ’ ένα διήμερο δράσεων που θα…
Αύριο Σάββατο 23 και μεθαύριο Κυριακή 24 Νοεμβρίου, στις 18.00 στο Κλειστό γυμναστήριο Νέας Κίου, ο…
γράφει ο Ε.Π.ΜΟΝΟΣ Γράφει ο Γιάννης Μαλτέζος στο προσωπικό του facebook, αναφερόμενος στο περιστατικό που…
Διεθνές Συνέδριο με θέμα: «Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟΝ 21ο ΑΙΩΝΑ. ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ» διοργανώνει η Θεολογική Σχολή του Εθνικού…
Ο Σύλλογος Αργείων «Ο ΔΑΝΑΟΣ», διοργανώνει στο Μέγαρό του, την Κυριακή 24 Νοεμβρίου 2024 και…
Ένα σημαντικό βήμα για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας έγινε στα επικίνδυνα σημεία του οδικού…
