του Γιάννη Κουριαννίδη
Διψάει, λοιπόν, για αίμα ο Τούρκος. Όπως έκανε πάντα στην ιστορία του. Μια ιστορία σκέτο «ποινικό μητρώο»! Γεμάτη φρικιαστικά εγκλήματα, σφαγές και γενοκτονίες, εξανδραποδισμούς και καταστροφές. Όλα δείχνουν ότι η ρητορική του μίσους και του μεγαλοϊδεατισμού στην Τουρκία έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα όρια της εσωτερικής κατανάλωσης. Η εισβολή στη Συρία και η αλλαγή συνόρων που αυτή δημιούργησε καταδεικνύουν ότι όλα αυτά που ο Ερντογάν έλεγε τόσο καιρό περί των συνόρων της καρδιάς του δεν ήταν λόγια για να χαϊδέψει τα αυτιά των συμπατριωτών του, αλλά ο προπομπός όσων ήδη ετοίμαζε. Η Συνθήκη της Λωζάννης έχει πάψει πλέον να ισχύει στην πράξη.
Εδώ και χρόνια κάποιοι νόμισαν ότι η πολιτική κατευνασμού του «θηρίου» θα έφερνε αποτελέσματα. Στην πραγματικότητα, εκείνο το χρονικό διάστημα το «θηρίο» ακόνιζε τα δόντια του, ετοιμαζόταν, εξοπλιζόταν και σήμερα πια είναι έτοιμο να δαγκώσει. Ήδη το κάνει, με θύματα για άλλη μια φορά τους Κούρδους!
Η Τουρκία σίγουρα επιθυμεί να παίξει έναν πρωταγωνιστικό και ίσως ηγεμονικό (τουλάχιστον στην ευρύτερη ζώνη επιρροής της) ρόλο στον νέο διεθνή περίγυρο που διαμορφώνεται. Έναν περίγυρο που χαρακτηρίζεται από την ανεξήγητη υπαναχώρηση των Αμερικανών από τον ρόλο του διεθνούς αστυνόμου, στον οποίο τους είχαμε συνηθίσει έως σήμερα.
Παράξενο αυτό, αφού μία ηγέτιδα δύναμη (και εν προκειμένω μια δύναμη πλανητική) είναι καταδικασμένη να πολεμά διαρκώς και παντού, ώστε να δείχνει τη δύναμή της και να διασφαλίζει τα διεθνή συμφέροντά της. Η αυτοπεριθωριοποίησή της στο στενό κρατικό πλαίσιό της εκτός από ανεξήγητη είναι και επικίνδυνη στις ρευστές διεθνείς συνθήκες που βιώνουμε.
Η κλιμάκωση των προκλήσεων της Τουρκίας, ειδικά απέναντι στην Ελλάδα και στην Κύπρο, δεν προοιωνίζει τίποτε το αισιόδοξο. Ίσως θα πρέπει να θεωρούμε δεδομένο ότι πολύ σύντομα θα πρέπει να αναμένουμε από την πλευρά της ένα θερμό επεισόδιο με απρόβλεπτες συνέπειες.
Κι αν αυτό μοιάζει εξωπραγματικό και απίθανο στην εποχή μας, ίσως θα ήταν χρήσιμο να παραδειγματιστούμε από τη στάση της Αρμενίας, που πρόσφατα παράτησε τις ψευδαισθήσεις της και ακύρωσε τη συνθήκη ειρήνης που είχε συνάψει με την Τουρκία, αφού αντιλήφθηκε ότι η μονομερής στάση καλής γειτονίας ευνοεί μόνο αυτόν που δεν κάνει κανέναν συμβιβασμό, δηλαδή την Τουρκία! Αν όμως δεχτούμε ότι όντως οι Αμερικανοί θα αποδειχθούν απρόθυμοι να εμπλακούν σε μια σύγκρουση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας, για τους δικούς τους λόγους, το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα κάνει η Ρωσία.
Κι αυτό διότι μπορεί σήμερα να λειτουργούν ικανοποιητικά και για τις δύο πλευρές η προσέγγισή της και η άτυπη συμμαχία της με την Τουρκία, αλλά είναι γεγονός ότι η Ρωσία δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αποτελέσει ούτε φύσει ούτε θέσει σύμμαχο της Τουρκίας.
Φύσει, διότι η ιστορική και πολιτισμική παρουσία των δύο εθνών είναι ένα σκηνικό διαρκούς αντιπαλότητας και αιματηρών συγκρούσεων. Και θέσει, διότι οι κοινές σφαίρες επιρροής και γεωπολιτικών συμφερόντων, κυρίως στην περιοχή του Καυκάσου, αποτελούν διαχρονικό σημείο τριβής και έριδων. Αυτά δεν μπορούν να ανατραπούν με μια συγκυριακή προσέγγιση που εξυπηρετεί πρόσκαιρα συμφέροντα αμφοτέρων. Η Ρωσία έχει πικρή εμπειρία από την ανάλογη στάση της (ως ΕΣΣΔ τότε) με τη χιτλερική Γερμανία, που την πλήρωσε με εκατομμύρια νεκρών, κάτι που σίγουρα δεν θέλει να ξαναζήσει. Ήδη η Ρωσία έχει δεχτεί ταπεινώσεις, με κυριότερες την κατάρριψη του πολεμικού αεροπλάνου της από την Τουρκία και τη δολοφονία του πρέσβη της στην Κωνσταντινούπολη το 2016, ενώ και η ανοχή της στην εισβολή της Τουρκίας στο Αφρίν την καθιστά και μια αναξιόπιστη σύμμαχο στα μάτια των Σύρων.
Όλα τα παραπάνω οδηγούν στο συμπέρασμα ότι σε μια ενδεχόμενη πολεμική σύγκρουση με την Τουρκία κατά πάσα πιθανότητα δεν θα έχουμε να περιμένουμε τίποτε και από κανέναν, και θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση που θα δημιουργηθεί με τις δικές μας δυνάμεις και δυνατότητες, τουλάχιστον για τις πρώτες κρίσιμες ημέρες.
Ημέρες κατά τις οποίες θα πρέπει να αποτραπεί φυσικά η δημιουργία τετελεσμένων, για τα οποία θα τρέχουμε και δεν θα φτάνουμε σε διεθνείς οργανισμούς και συμμαχίες, όπως εδώ και 44 χρόνια στην Κύπρο.
Αυτά, βεβαίως, δεν γίνονται με ευχολόγια και πατριδοκαπηλία, αλλά με σύνεση, αποφασιστικότητα, προετοιμασία και πατριωτικό πνεύμα. Ελπίζω να μην τα θεωρεί εξωπραγματικά και… πολεμοχαρή αυτά η αριστερή μνημονιακή μας κυβέρνηση…
* Ο Γιάννης Κουριαννίδης
είναι Διευθυντής του περιοδικού «Ενδοχώρα»
