Ένα από 1.276 (τουλάχιστον) θύματα της Κόκκινης Τρομοκρατίας και των σφαγών αμάχων στην Αργολιδοκορινθία το 1943-44 που θάφτηκαν στη σιωπή και την εγκατάλειψη για 70 χρόνια, προς χάριν μιας κακώς εννοουμένης πολιτικής λήθης για εθνική σύμπνοια, που είχε καταστροφικά αποτελέσματα.
Η απόκρυψη των γεγονότων επέτρεψε στην Αριστερή μυθοπλασία να αντιστρέψει την Ιστορία και να ανακηρύξει τους φυσικούς θύτες αθώων πατριωτών Ελλήνων σε ήρωες της Αντίστασης, και το πολιτικό και κομματικό σύστημα που γέννησε και κατηύθυνε τα εγκλήματα ότι έχει «ηθικό πλεονέκτημα!!».
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΙΕΡΕΑ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΤΣΙΡΟΥ
«Ὁ ἱερέας Ἀριστείδης Τσίρος από το χωριό Λευκάκια Ναυπλίου λειτουργοῦσε στό διπλανό Τολό ἀλλά ἔμενε στό χωριό του μέ τή σύζυγό του καί τήν μοναχοκόρη τους Χαρίκλεια. Ἦταν μιά ἐνδιαφέρουσα προσωπικότητα. Γιά ἕνα διάστημα είχε ζήσει στήν Ἐλβετία. Ἐνῶ ὅλα τά ἀδέλφια του, 3 ἀγόρια καί μιά κοπέλα, εἶχαν μεταναστεύσει πρίν τόν πόλεμο στήν Ἀμερική, αὐτός γύρισε στην Ελλάδα και ἔγινε ἱερέας. Πριν το Τολό, είχε υπηρετήσει στό Λαύριο καί μετά στήν Πρόνοια τοῦ Ναυπλίου.
Στη μητρόπολη Ναυπλίου το 1943 υπηρετούσε και ο ἀρχιμανδρίτης Χριστόφορος Κοκκίνης* πρωτεργάτης και μέλος της Πατριωτικής Οργανώσεως Αντίστασης των ταγματαρχών Βαζαίου και Προκοπίου που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 1943 στό βουνό Φαρμακά.
Γύρω από το Ναύπλιο είχαν μείνει πολλά όπλα το 1941 από τους υποχωρούντες συμμάχους (Βρετανούς και Νεοζηλανδούς). Σύμφωνα μέ μαρτυρίες ἐντοπίων, ὁ παπα-Τσίρος στοχοποιήθηκε ἀπό τό ΕΑΜ ἐπειδή πρόσφερε βοήθεια στόν ἀρχιμανδρίτη Κοκκίνη ὅταν ἀναζητοῦσε όπλα για την οργάνωση Αντίστασης.
Μου είπε ὁ Παναγιώτης Ἀραμπός ἀπό τά Λευκάκια: «…Τόν παπα-Τσίρο τόν πήρανε οι άνδρες της ΟΠΛΑ στίς 11 τοῦ Γενάρη. Ἡ γυναίκα του μαγείρευε ψάρια καί τούς κέρασε κιόλας!…».
Οἱ ἄνδρες τῆς ΟΠΛΑ τόν μετέφεραν στό Στρατόπεδο Κρατουμένων στο χωριό Ἀραχναίο (Χέλι), στό μοναστήρι τῆς Παναγίας. Ἐκεῖ στάθηκε τυχερός γιατί βρῆκε μεταξύ τῶν ἀνταρτῶν ἕναν γνωστό του «Ἐλβετό» (ἴσως Ἕλληνα πού εἶχε συναντήσει στήν Ἐλβετία), μέ ἐνέργειες τοῦ ὁποίου ἐλευθερώθηκε. Στόν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς, σταμάτησε, ἤ τόν σταμάτησαν γιά ἔλεγχο, στό χωριό Μιδέα (Γκέρμπεσι) καί ἡ τύχη του ἄλλαξε. Εἶδε εκεί τούς συμπατριῶτες του από τα Λευκάκια, τα αδέλφια Ἀνδρέα Σταθογιαννόπουλο και τον Δημήτρη Σταθογιαννόπουλο (καπετάν Βόλγα) να έχουν στήσει «Λαϊκό Δικαστήριο» και να δικάζουν πολίτες.
Ο Δημήτρης Π. Σταθογιαννόπουλος (καπετάν Βόλγας) ἦταν σκληρός σφαγέας τῆς ΟΠΛΑ, πού συνήθως δροῦσε μαζί μέ τον Τσέπη, έναν από τους πιό σκληρούς και βάναυσους σφαγείς της ΟΠΛΑ στην Αργολίδα. Μου είπε ὁ Θεόδωρος Μίχος, γεννηθείς τό 1925, σχετικά μέ τή συνεργασία Βόλγα καί Τσέπη: «…Ἄκουσα μέ τ᾽ αὐτιά μου τόν Παναγιώτη Σταθογιαννόπουλο, πατέρα τοῦ καπετάν Βόλγα νά λέει, ὅταν σκότωσαν στ᾽ Ἀνάπλι τόν Τσέπη: «μᾶς σκότωσαν τό καλύτερο παλληκάρι! Μέ τό Δημήτρη μου κοιμώνταν ἀγκαλιά. Γλείφανε τό αἷμα στό μαχαίρι σάν νἄτανε πελτές!».
Γιά τον Βόλγα, παρόμοια εἶναι ἡ μαρτυρία τοῦ Δημήτρη Γεωργαντᾶ ἀπό τά Λευκάκια: «…ὁ πατέρας του Βόλγα, ὁ Παναγιώτης, ὑπερηφανευόταν ἐδῶ ὅτι ὁ γυιός του Δημήτρης ἦταν πολύ σβέλτος στό μαχαίρι!».
Ὁ παπά-Τσίρος ἐπέπληξε τους πατριώτες του Σταθογιαννοπουλαίους, «αὐτά τά πράγματα κάνετε, δέν ντρέπεστε», ἀντάλλαξαν σκληρά λόγια καί στό τέλος ἦρθε στά χέρια μέ τόν Ἀνδρέα Σταθογιαννόπουλο. Κάποιος κτύπησε τόν παπα-Τσίρο μέ αἰχμηρό ἐργαλεῖο -κασμά, λοστό, ξυνάρι- στό πίσω μέρος τῆς κεφαλῆς του, ἐνῶ δέχθηκε καί χτυπήματα μέ μαχαίρι. Οἱ συμπατριῶτες του, πού τόν ἑπόμενο χρόνο συμμετεῖχαν στήν ἀνακομιδή τῆς σοροῦ του γιά ταφή του στά Λευκάκια, ἐκτός ἀπό τήν πλατιά πληγή στό κεφάλι βρῆκαν καί πληγές στό στῆθος μᾶλλον ἀπό μαχαίρι.
Ο Χρῆστος Ὑψηλάντης, παιδί τότε στή Μιδέα, μου είπε για τη δολοφονία του παπά-Τσίρου: «…Πολλές φορές μαζευόντουσαν στό σπίτι μας συνομήλικοι τοῦ πατέρα μου γιά νά ποῦν ἱστορίες ἀπό τόν πόλεμο (σ.σ. τῆς Μικρᾶς Ἀσίας).
Μερικοί μιά φορά ἄρχισαν νά διηγοῦνται καί πώς σφάζανε ἕναν παπά ἀπό τό χωριό Λευκάκια Ἀργολίδος. Λέγανε πώς σφάζανε τόν παπά-Τσίρο. Ἔτσι τόν λέγανε τον παπά. Τόν εἴχανε θάψει στο χωριό μας, κοντά στίς ἐλιές. Τό ἀκούει ἡ μάνα μου καί τούς λέει, «Ρέ παλιόσκυλα, τί εἶναι αὐτά ποῦ λέτε; Δέν ντρέπεσθε; Σηκωθεῖτε καί φύγετε ἀπό δῶ!».
Αὐτό ὅμως ἦταν ἀντίδραση γι᾽ αὐτούς καί τό κρατοῦσαν ἐναντίον μας..». (σ.σ. τους γονείς του Χρήστου Υψηλάντη τον έσφαξαν ανήμερα της Παναγίας του 1944).
Ὑπάρχει ἕνα ἀκόμη στοιχεῖο σχετικό μέ τή δολοφονία τοῦ παπα-Τσίρου πού δείχνει ὅτι ἡ ἄρνηση τῶν ἐγκλημάτων τῆς Ἀριστερᾶς στήν Κατοχή ἄρχισε ἀμέσως καί πέρασε ἀπό τότε καί στούς ἁπλούς ὀπαδούς της.
Ἡ ἀνακομιδή τῆς σοροῦ τοῦ παπα-Τσίρου ἔγινε ἀμέσως μετά τή συνθήκη τῆς Βάρκιζας, τόν Φεβρουάριο τοῦ 1945, ἀπό τή σύζυγό του καί λίγους συγχωριανούς του, μεταξύ τῶν ὁποίων καί ὁ Παναγιώτης Ἀραμπός.
Εἶχαν μάθει τό μέρος τῆς ταφῆς του στή Μιδέα, ἀλλά δέν γνώριζαν ὅτι εἶχε ταφεῖ μαζί μέ ἄλλους. Πῆγαν ἐκεῖ, ἔβγαλαν ἀπό τόν τάφο τήν πρώτη σορό πού βρῆκαν καί ἡ κόρη του ἄρχισε νά περιποιεῖται τόν νεκρό, παρά τήν ἀμφιβολία της ὅτι ἀνῆκε στόν πατέρα της. Εὐτυχῶς ὅτι παρατυχῶν βοσκός, τούς εἶπε ὅτι στόν τάφο ὑπῆρχαν καί ἄλλοι νεκροί, ἔσκαψαν κι ἄλλο, βρῆκαν τή σορό τοῦ παπα-Τσίρου καί τήν μετέφεραν στά Λευκάκια γιά ταφή.
Ἐν τῷ μεταξύ, φίλοι τοῦ ΕΑΜ στό χωριό, πού μέχρι τότε ὑπεστήριζαν ὅτι ὁ παπα-Τσίρος δέν εἶχε ἐκτελεσθεῖ ἀλλά ζοῦσε σέ κάποιο ἄλλο μέρος, ἄρχισαν νά διαδίδουν ὅτι ἡ ἀνακομιδή γινόταν γιά πολιτικούς λόγους καί ὅτι τό φέρετρο περιεῖχε τή σορό κάποιου ἄλλου!
Ἡ κόρη τοῦ παπα-Τσίρου, γιά ἐπιβεβαίωση ζήτησε ἀπό τούς νέους πού ἑτοιμάζονταν νά κατεβάσουν τό φέρετρο στόν τάφο, νά δοῦν ἄν στό ἀριστερό μέρος τῆς ὀδοντοστοιχίας του, πίσω σέ μή ἐμφανές σημεῖο, ὑπῆρχε ἕνα χρυσό δόντι. Εὐτυχῶς, τό χρυσό δόντι βρέθηκε.
Ὁ δε Θεόδωρος Μίχος μοῦ ἀνέφερε, ὅτι και τά πόδια τοῦ παπα-Τσίρου ἦταν σπασμένα!!
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ, ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΛΑΧΙΣΤΟ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΣΤΑ ΑΘΩΑ ΘΥΜΑΤΑ!
Ιωάννης Μπουγάς
