Η ολοκλήρωση των εργασιών της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος έφερε στο φως τον κρυφό πόθο των 13 Περιφερειαρχών να μεταλλαγούν από Περιφερειάρχες σε Κυβερνήτες. Γι’ αυτό και η έκφραση που ακούσθηκε τις περισσότερες φορές, από όλους τους ομιλητές ήταν «μετεξέλιξη της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης σε Περιφερειακή Διακυβέρνηση».
Αυτό όμως που ζητάνε για τον εαυτό του, την αποκέντρωση πόρων και ευθυνών από την Κεντρική Κυβέρνηση, δεν δείχνουν πρόθυμοι να το αποδεχτούν για τις Περιφερειακές Ενότητες, αρνούμενες την επανενεργοποίηση (με περιορισμένες αρμοδιότητες) των Νομαρχιών.
Όπως μας έχει συνηθίσει να λέει ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου, Πέτρος Τατούλης, πρέπει κάθε Περιφέρεια να μετεξελιχθεί σε μια μικρή αποκεντρωμένη κυβέρνηση, με πόρους και αρμοδιότητες που θα έχουν κατοχυρωθεί με ειδικά νομοθετήματα.
Το 5ο Συνέδριο της ΕΝ.Π.Ε. όπου κεντρικός ομιλητής υπήρξε ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Σκουρλέτης, έθεσε τα θέματα της απλής αναλογικής και ασχολήθηκε και με άλλα «ευρύτερα ζητήματα». Το ψήφισμα που εκδόθηκε είναι αρκετά περιγραφικό για τη θεματολογία και τα αιτήματα των Περιφερειαρχών.
Η απόφαση του 5ου Τακτικού Συνεδρίου της ΕΝΠΕ
«Σε μια περίοδο που η χώρα μας βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση, σε οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο, και οι πολίτες της βιώνουν μια δύσκολη καθημερινότητα, η Αυτοδιοίκηση καλείται να αντιμετωπίσει τα σύνθετα προβλήματα και να στηρίξει την κοινωνία και τους ανθρώπους της.
Ήδη εδώ και μήνες έχει ανοίξει μια συζήτηση για την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου που διέπει την Αυτοδιοίκηση, στην οποία καταρχήν ανταποκριθήκαμε θετικά, παρά το γεγονός ότι και όταν άνοιξε η συζήτηση αλλά και μέχρι και σήμερα, δεν κατέστη δυνατό να έχουμε ολοκληρωμένη την πρόταση του αρμοδίου υπουργείου συνολικά για το ζήτημα.
Σταθερά διατυπώνουμε την άποψη, με δεδομένη και την μέχρι σήμερα εμπειρία μας στην Αυτοδιοίκηση Β’ Βαθμού, ότι απαιτείται βελτίωση του «Καλλικράτη», στην κατεύθυνση της ολοκλήρωσης της διοικητικής μεταρρύθμισης της χώρας και της άρσης των στρεβλώσεων που διαπιστώθηκαν στη μέχρι σήμερα εφαρμογή του.
Το σημερινό γραφειοκρατικό, αναποτελεσματικό και αντιπαραγωγικό μοντέλο θα πρέπει να αντικατασταθεί μ’ ένα νέο, που να υπηρετεί τους σκοπούς ενός επιτελικού, ευέλικτου και συνεκτικού κράτους και θα συμβάλλει θετικά στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας.
Η αλλαγή του κανονιστικού πλαισίου που διέπει την Αυτοδιοίκηση πρέπει να εξασφαλίζει καταρχήν τη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια του θεσμού, ενώ παράλληλα πρέπει άμεσα να ξεκινήσει διάλογος, μεταξύ όλων των πλευρών για τη μετεξέλιξη της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης σε Περιφερειακή Διακυβέρνηση.
Για το λόγο αυτό άλλωστε απαιτείται από το αρμόδιο Υπουργείο Εσωτερικών να παρουσιάσει άμεσα το πλαίσιο των ρυθμίσεων που προωθεί και στη συνέχεια, με συμμετοχή της ΕΝΠΕ και των αρμοδίων Υπουργείων, να εκπονηθεί, ο «οδικός χάρτης» που θα προσδιορίζει και θα κατευθύνει τα βήματα της μεταρρύθμισης, το χρονικό πλαίσιο καθώς και το εύρος των αλλαγών.
Ιδιαίτερα απασχόλησε το συνέδριό μας, η συζήτηση σχετικά με την ενδοπεριφερειακή αποκέντρωση και τον τρόπο εκλογής των χωρικών αντιπεριφερειαρχών.
Το συνέδριό μας διέγνωσε την σοβαρότητα του θέματος, το σημαντικό ρόλο αυτού του ενδιάμεσου χωρικού επιπέδου τοπικής διακυβέρνησης και παροχής υπηρεσιών προς όφελος του κοινωνικού συνόλου και καλεί το αρμόδιο υπουργείο να συζητήσει διεξοδικά και από μηδενική βάση το θέμα.
Περαιτέρω, είναι πλέον ώριμη και επιβεβλημένη η κατάργηση του θεσμού των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, ενώ σχετικά με τον έλεγχο της νομιμότητας των αποφάσεων των ΟΤΑ Α’ και Β’ βαθμού, επιβάλλεται η θεσμοθέτηση ενός και μόνου, ενιαίου ελεγκτικού οργάνου.
Σχετικά με τη συζήτηση του νέου εκλογικού συστήματος για την Αυτοδιοίκηση, πρέπει να προκύψει μια ολοκληρωμένη και καθαρή πρόταση, η οποία θα τεθεί σε ευρεία διαβούλευση ώστε να τύχει ευρύτερων συναινέσεων, με στόχο:
- Την αποτελεσματικότητα εκπλήρωσης του θεσμικού ρόλου της Αυτοδιοίκησης
- Την κατοχύρωση δημοκρατίας σε όλους τους θεσμούς και τους χώρους λειτουργίας της Αυτοδιοίκησης
- Την έκφραση των πολιτικών διαθέσεων και επιλογών του εκλογικού σώματος, σε συνάρτηση με τη διασφάλιση της κυβερνησιμότητας.
Στην προσπάθεια εξόδου της χώρας από τη βαθιά κρίση, η μεταφορά αρμοδιοτήτων με τους αντίστοιχους πόρους στην Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση θα βοηθήσει στην ανάληψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών στον σχεδιασμό και την εφαρμογή του Εθνικού Προγράμματος Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης της χώρας.
Η παρούσα δεινή κατάσταση επιβάλλει άμεσα να ληφθούν πρωτοβουλίες και μέτρα σε κρίσιμα καθημερινά ζητήματα:
- Ζητάμε την απόλυτη προστασία της πρώτης κατοικίας με τη δημιουργία αυτοτελούς νομοθετικού πλαισίου για το θέμα και την ορθολογική διαχείριση συνολικά του ζητήματος των δανείων καθώς και του πλαισίου των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών
- Ζητάμε ειδικά για τα θέματα των φυσικών καταστροφών και της πολιτικής προστασίας την επικαιροποίηση της νομοθεσίας και των σχεδίων αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών για όλα τα θέματα και σε τακτική βάση και αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων σε περιπτώσεις αλληλοεπικαλύψεων. Επίσης, τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου, ώστε να προβλέπεται η δυνατότητα για άμεσες παρεμβάσεις και έργα απομείωσης του κινδύνου από φυσικές καταστροφές.
- Ζητάμε, μετά και την απόφαση του Πανελλήνιου Συνεδρίου Αιρετών Γυναικών των Περιφερειών, την αύξηση της ποσόστωσης φύλου στην εκλογική διαδικασία και στα συλλογικά όργανα των ΟΤΑ, σε ποσοστό τουλάχιστον 40%.
- Ζητάμε τη διατήρηση του μειωμένου ποσοστού ΦΠΑ για τα νησιά».
