Αφιέρωμα του Μουσείου Μπενάκη στο Νίκο Καζαντζάκη

77

Ένα μεγάλο αφιέρωμα στο Νίκο Καζαντζάκη, που επιχειρεί να φωτίσει γνωστές αλλά και άγνωστες πλευρές της ζωής και του έργου του σπουδαίου Κρητικού συγγραφέα, μέσα από πλούσιο οπτικοακουστικό και αρχειακό υλικό, διοργανώνουν το Μουσείο Μπενάκη και οι Εκδόσεις Καζαντζάκη, σε συνδιοργάνωση με το Μουσείο Καζαντζάκη, το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης, την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος και το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς, με αφορμή την ανακήρυξη του 2017 ως «Έτους Νίκου Καζαντζάκη» από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Το αφιέρωμα με γενικό τίτλο «Νίκος Καζαντζάκης, ο κοσμοπαρωρίτης» περιλαμβάνει τρεις εκθέσεις που παρουσιάζονται στο Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138, στην Πινακοθήκη Γκίκα και στο Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης, ενώ το σύνολο των εκδηλώσεων τελεί υπό την αιγίδα του ΥΠΠΟΑ.

Η κύρια έκθεση του αφιερώματος στο Μπενάκη στην Πειραιώς 138 με τίτλο «Ανήφορος» (21.12.2017 – 25.02.2018), παρουσιάζει γνωστές και άγνωστες πτυχές της ζωής, του έργου και των ταξιδιών του Νίκου Καζαντζάκη, αναδεικνύοντας σημαντικούς σταθμούς της πορείας του. Συγκεκριμένα, γίνεται μια εργοβιογραφική προσέγγιση της προσωπικότητάς του, μέσα από χειρόγραφα, μεταξύ των οποίων τέσσερα πρώιμα θεατρικά του έργα από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος («Ξημερώνει», «Φασγά», «Έως Πότε», «Θυσία»), φωτογραφίες και ποικίλο πληροφοριακό υλικό, η οποία εμπλουτίζεται από το πλήθος των μεταφρασμένων σε περισσότερες από 50 γλώσσες έργων του, προβάλλοντας τον οικουμενικό του χαρακτήρα.

Παράλληλα, δίνεται έμφαση στις εμβληματικές μορφές (όπως ο Όμηρος, ο Δάντης, ο Σαίξπηρ, ο Μπερξόν, ο Νίτσε και άλλοι) και στα ταξίδια του (στην Ελλάδα και σε ολόκληρο τον κόσμο), σε πρόσωπα και εμπειρίες δηλαδή, που αποτέλεσαν σημαντικούς παράγοντες της διαμόρφωσης και της έμπνευσής του.

Ακόμη, εκτίθεται ψηφιακό αντίτυπο της ιδιόχειρης αφιέρωσής του στην Εθνική Βιβλιοθήκη, στην πρώτη σελίδα της μετάφρασης της «Θείας Κωμωδίας» του Δάντη. Η αφιέρωση λέει: «Στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελάδας, μ` εβγνωμοσύνη, Νίκος Καζαντζάκης, Αθήνα 1-1-35». Ο πρώιμος τρόπος γραφής του, ο οποίος, παρά τις τεχνικές ατέλειες, μαρτυρά πόσο σημαντική ήταν για τον συγγραφέα η υιοθέτηση από πολύ νωρίς της δημοτικής γλώσσας στη διαμόρφωση του ύφους του.

Στo πλαίσιο της έκθεσης μάλιστα, το γραφείο της LEGO στην Ελλάδα μαζί με τον Σπύρο Γερόπουλο και τους Gricks – Adult Fans of LEGO (AFOL’s), δημιούργησαν μωσαϊκό πορτρέτο του Νίκου Καζαντζάκη με 45.000 LEGO τουβλάκια. Το μωσαϊκό θα βρίσκεται στο Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138 και είναι σε πραγματικό μέγεθος έτσι ώστε οι επισκέπτες να μπορούν να φωτογραφηθούν δίπλα στον Νίκο Καζαντζάκη.

Η έκθεση στην Πινακοθήκη Γκίκα (22.12.2017 – 24.02.2018) αναφέρεται στην «Οδύσεια», το καζαντζακικό επικό ποίημα, συνέχεια του φημισμένου ομηρικού έπους. Παρουσιάζονται τα σχέδια που φιλοτέχνησε ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας για την αγγλική μετάφραση του έργου (από το Μουσείο Μπενάκη) και τα χαρακτικά έργα του Χρήστου Σανταμούρη (από το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς).

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ