Διάβασα στο Lifo ένα άρθρο που αναφέρονταν στην Πυραμίδα του Ελληνικού (Άργος). Ένα άγνωστο, στους πολλούς, μνημείο της Αργολίδας, που ήταν διατηρημένο σε άριστη κατάσταση μέχρι πριν από 20 χρόνια και που λόγω εγκατάλειψης από την Αρχαιολογία, καταρρέει χρόνο με τον χρόνο.
Ο συντάκτης του κειμένου, παραγνωρίζοντας όλες τις νεώτερες μεθόδους μέτρησης του χρόνου κατασκευής του μνημείου, οι οποίες το χρονολογούν στα 4.000 έως 5.000 χρόνια πριν από σήμερα, υιοθετεί τις παλιές απόψεις που αποδέχονται ηλικία μόνον 2.400 χρόνων.
Και ενώ η σύγχρονη επιστήμη και τεχνολογία, το 1995, βασιζόμενη σε μια καινοτόμο έρευνα της ομάδας του καθηγητού του Ε.Μ.Π. κ. Θεοχάρη, που μελετούσε την κίνηση των Ηλεκτρονίων στα σημεία αρμολόγησης των ογκόλιθων, υποδεικνύει ηλικία 4.000 έως 5.000 χρόνων, την παραβλέπουν και στηρίζονται στην συγκριτική μέθοδο κτερισμάτων που βρήκαν σε ανασκαφές έξω από την Πυραμίδα.
«Σύμφωνα με το Υπουργείο Πολιτισμού τα μυστήρια για τη χρονολόγηση και τον προσδιορισμό χρήσης της πυραμίδας έχουν λυθεί. Οι ανασκαφικές μαρτυρίες και τα χαρακτηριστικά στοιχεία της δομής απέδειξαν πως η πυραμίδα χρονολογείται στα τέλη του 4ου π.Χ. αιώνα και όχι στην προϊστορική περίοδο, όπως πρόσφατα επιχείρησαν να αποδείξουν ορισμένοι ερευνητές», γράφει ο συντάκτης του Lifo, υιοθετώντας την άποψη του αρχαιολόγου κ. Πιτερού ο οποίος υπήρξε πολέμιος της τεχνολογικής προσέγγισης.
Τα πορίσματα, όπως και τα ερευνητικά και αποδεικτικά στοιχεία της μελέτης της ομάδας Θεοχάρη, η οποία χρηματοδοτήθηκε από Ευρωπαϊκό Ερευνητικό Πρόγραμμα, παρουσιάσθηκαν σε δημόσια εκδήλωση που έγινε στην πόλη του Ναυπλίου, προκαλώντας την μήνη των κλασσικών αρχαιολόγων. Η μέθοδος, όπως είχε δηλώσει ο επικεφαλής ερευνητής, στον γράφοντα, ήταν σε στάδιο που μπορούσε με βεβαιότητα να αναφέρεται σε ηλικία κοπής και αρμολόγησης των ογκολίθων στην περίοδο 5.000 με 4.000 π.χ. πλην όμως ήταν πεπεισμένος πως με την ακριβέστερη μέθοδο της 2η2 φάσης θα μπορούσε να αποδείξει ότι είχαν ηλικία μεγαλύτερη των 7.000 ετών.
Η Πυραμίδα του Ελληνικού είναι μία από της τρεις Πυραμίδες της Αργολίδας. Η Πυραμίδα της Δαλαμανάρας δεν σώζεται, υπάρχουν όμως βιβλιογραφικές αναφορές σ’ αυτήν. Από την Πυραμίδα του Λυγουριού σώζεται η βάση της σε πολύ καλή κατάσταση. Ογκόλιθοι των πλευρών της έχουν χρησιμοποιηθεί για την ανέγερση της παρακείμενης εκκλησίας και σπιτιών του Λυγουριού, ενώ κάποιοι εξ αυτών ρίχτηκαν σε καμίνια και έγιναν ασβέστης.
Στα ύστερα χρόνια της αρχαιότητας θεωρούσαν την πυραμίδα ως ταφικό μνημείο ”Πολυάνδριον”, αργότερα πίστευαν πως φτιάχναμε πυραμίδες πριν και απ’ τους Αιγύπτιους. Σήμερα θεωρούν ότι επρόκειτο για οχυρό του τύπου των μικρών φρουρίων που έλεγχαν τους οδικούς άξονες. Να σημειωθεί ότι, τον καιρό ανέγερσης της Πυραμίδας, η θάλασσα ήταν πολύ πιο κοντά αλλά απομακρύνθηκε λόγω των προσχώσεων.
Το οχυρό έχει σχήμα πύργου με επικλινείς τις εξωτερικές πλευρές του οι οποίες περιβάλλουν ένα ορθογώνιο οικοδόμημα συνολικών εσωτερικών διαστάσεων 7,03 x 9,07 μ. Οι εξωτερικοί αυτοί τοίχοι, ανερχόμενοι με κλίση πλευράς 60 μοιρών, σε ύψος 3,50 μ. μετατρέπονται σε κατακόρυφους για να στηρίξουν τους ορόφους της ανωδομής. Η κύρια είσοδος του μνημείου βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του μνημείου, δηλαδή στην πλευρά που κοιτάζει προς την θάλασσα του Αργολικού κόλπου. Απ’ αυτήν εσωτερικά ξεκινά ένας στενόμακρος διάδρομος που οδηγεί σε μικρότερη πυλίδα, ανοιγμένη στο νότιο τοίχο του κυρίως χώρου, ενός τετράγωνου δωματίου πλευράς 7 μ περίπου.
Ανασκαφικές έρευνες στο μνημείο, έγιναν από τον Th. Wiegand το 1901, κυρίως όμως από τον L.Lord το 1938, οι οποίοι δημοσίευσαν τα αποτελέσματα των ανασκαφών τους σε σχετικές μονογραφίες.
Την δεκαετία του 1980, η Κοινότητα Ελληνικού, στην προσπάθειά της να κατασκευάσει γήπεδο ποδοσφαίρου κοντά στην Πυραμίδα, κατέστρεψε πλήρως, παρακείμενο Αρχαίο νεκροταφείο.
Για όποιους ενδιαφέρονται να την επισκεφτούν, η Πυραμίδα του Ελληνικού βρίσκεται στο νοτιοδυτικό άκρο της αργολικής πεδιάδας κοντά στις πηγές του Ερασίνου ποταμού (σημερινό Κεφαλάρι Άργους) και πάνω σε κύρια οδική αρτηρία που κατά την αρχαιότητα οδηγούσε από το ‘Αργος προς την Τεγέα και την υπόλοιπη Αρκαδία.
Πολύδωρος Ιππ. Δάκογλου
